เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 967

perceived. In fact, those means of accumulation has been concentrated in a fewer hands of players. Though
there is a significant group of new entrepreneurs, who rise with their own innovations and competitive edges in
products and services, grows up during this period, this group of capitalists has never altered the power and
economic relationship; let alone trying to challenge the whole upper structure that prohibits them to be the
leading force in the country. Thus, old regime of monopoly capitalists, bureaucrats, and multi-national
companies still firmly grips the economic and political power, under the ultimate leadership of the palace circle.
Keywords capitalism, capital accumulation, capitalist, elite
บทนํา
การเขาใจกระบวนการสะสมทุนในประเทศไทยเปนงานสํ าคัญพื้นฐานในการเขาใจการพัฒนาเศรษฐกิ จ
และสังคมโดยกวาง แตงานวิชาการที่เกี่ยวข องกับการสะสมทุนของชนชั้นนําทางธุรกิจไทยหลังปพ.ศ. ๒๕๑๖ มี
นอยมากจนทํ าใหความเขาใจในเรื่องนี้ของสังคมไทยมีลักษณะกึ่งนิยายหรือเปนมาคาคติที่เกี่ยวกั บชนชั้นนํา
มากกวาความเขาใจที่เปนระบบ งานวิ จัยชิ้นนี้จึงหวังที่จะแสดงใหเห็นการพัฒนาอยางตอเนื่ องของการสะสมทุน
ในสังคมไทยหลังปพ.ศ. ๒๕๑๖ ถึงปจจุบันผานการศึกษาขอมู ลของบริษัทชนชั้นนําในประเทศ ๑๐๐ บริษัทตาม
ขนาดของกําไรและยอดขาย
การศึกษาเกี่ยวกั บพลวัตรทุนนิยมไทยแตเดิมมีนักวิ ชาการและเทคโนแครตที่จบการศึกษาจากประเทศ
ตะวันตกเปนผูบุกเบิกการศึ กษา เนื่องจากพื้นฐานวิธีคิดของนักวิ ชาการกลุมนี้คือกระบวนทัศนแบบเสรีนิ ยมใหม
ความสนใจของนักวิ ชาการกลุมนี้จึงมุงเนนแต การวิเคราะหการพัฒนาเศรษฐกิจเชิงสถิ ติ, การพัฒนาการคาและการ
จางงาน กลาวในทางเทคนิคคือการประเมินผลของนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจของรัฐบาล ดังนั้นการศึ กษาพล
วัตรของทุนนิยมไทยที่สําคัญจึงขาดหายไป เชนการเติบโตของการครอบงําจากทุนขามชาติ, การเติบโตอยางกาว
กระโดดของทุนไทยบางกลุม, การถือครองทุนและสวนแบงการตลาดแบบรวมศู นยในบางอุตสาหกรรม หรือ
ความสั มพันธที่เปลี่ยนแปลงไประหวางผูถืออํานาจทางการเมืองกั บกลุมทุน เป นตน
ความสนใจในการศึกษาทุนนิยมไทยและกระบวนการสะสมทุนนิยมไทยดวยมุมมองของเศรษฐศาสตรการเมือง
เริ่มขึ้นอยางเปนระบบในช วงตนของทศวรรตที่ ๒๕๒๐ โดยนักวิชาการกลุมใหม เชน ฉั ตรทิพย นาถสุภา
(วิวัฒนาการทุนนิยมไทย , ๒๕๒๓, เศรษฐศาสตรกับประวัติศาสตรไทย, ๒๕๒๔), นิธิ เอียวศรีวงศ (จากรัฐชาย
ขอบถึงมณฑลเทศาภิบาล, ๒๕๒๗, ปากไกและใบเรือฯ, ๒๕๒๗), สังสิต พิริยะรังสรรค (ทุนนิยมขุนนางไทย
๒๕๒๖), และเกริ กเกียรติ พิพัฒเสรีธรรม (วิเคราะหลักษณะการเปนเจาของธุรกิ จขนาดใหญในประเทศไทย,
๒๕๒๕) เปนตน
งานของนักวิชาการกลุมนี้ เปดประตู ใหกับการอธิบายการพัฒนาทุนนิยมไทยแบบใหมที่ ไมขึ้นกับการอธิบายของ
เทคโนแครตภาครัฐที่เนนการอธิบายเพื่อกําหนดนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิ จ งานเหล านี้มักชี้ใหเห็นถึง
ความสั มพันธเชิงอํานาจของกลุมทุนกับกลุมตางๆที่ซอนเรนอยูในการพัฒนาประเทศที่การอธิบายของเทคโน
แครตไมพูดถึ งอยางจงใจหรื อไมจงใจก็ตาม นอกจากกรอบใหมในการศึ กษาทุนนิยมและการสะสมทุนแลว
งานวิจัยของนักวิ ชาการกลุมนี้ยังสร างลักษณะใหมในงานวิ จัยที่เนนการเก็บขอมู ลเชิงประจักษ, ขอมู ลระดับปฐม
ภูมิ และขอมู ลระดับยอยตามแตกรณี ซึ่ งนับเปนมิ ติใหมของงานวิจัยเกี่ยวกับทุนนิยมไทยในเวลานั้น