full2012.pdf - page 154

šœÎ µ
การพัฒนาคุณภาพ และมาตรฐานของสิ นค้าเกษตรเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้ บริ โภคในด้านสุขอนามัย
ความปลอดภัยทางอาหาร และความตระหนักต่อสิ่งแวดล้อมเป็ นมาตรการหนึ่ งที่ เพิ่มศั กยภาพในการแข่งขันทาง
เศรษฐกิจ ซึ่ งปั จจุบันได้มีการกีดกันทางการค้าโดยอาศั ยมาตรการสุขอนามัย และสิ่ งแวดล้อมเป็ นเกณฑ์ (สุพจน์ บุ ญแรง,
2552) ประกอบกับการเปลี่ยนแปลงหลักเกณฑ์การส่งออกวัตถุ ดิ บสมุนไพร และการเปิ ดเขตการค้าเสรี อาเซี ยนในปี
พ.ศ. 2558 ซึ่ งมีข้อกําหนดว่าประเทศผู ้ส่งออกจะต้องได้รั บการรั บรองมาตรฐานระบบเกษตรดีที่เหมาะสม (Good
Agricultural Practice, GAP) และหลักเกณฑ์วิ ธีการที่ดี ในการผลิต (Good Manufacturing Practice, GMP) รัฐบาลจึ งได้
กําหนดยุทธศาสตร์ มาตรฐานความปลอดภัยสิ นค้าเกษตร และอาหาร พ.ศ. 2553 - 2556 ขึ้ นเพื่อควบคุมการปนเปื้ อนของ
เชื้อจุลิ นทรี ย์ และแมลงพาหะภายในโรงเก็บวัตถุ ดิ บสําหรับแปรรู ป อาหารสัตว์ เครื่ องเทศ และสมุ นไพร (กระทรวง
เกษตรและสหกรณ์, 2553) โดยเฉพาะแมลงสาบสายพันธุ์อเมริ กัน (Periplaneta americana L.) ซึ่ งมาตรฐานดังกล่าวจั ด
ได้ว่าเป็ นตัวชี้ วัดคุ ณภาพ และมาตรฐานของกระบวนการผลิตตั้งแต่ การเก็บรักษา ความสะอาด สุ ขอนามัยโรงงาน
บุคลากร การบรรจุภัณฑ์ และการขนส่ง สําหรับแนวทางการควบคุมแมลงสาบอเมริ กันส่ วนใหญ่เกษตรกรนิ ยมใช้สาร
ฆ่าแมลงกลุ่มคาร์บาเมต ออร์ แกโนฟอสเฟต และไฟรีทรอยด์ ซึ่ งก่อให้เกิดสารพิษตกค้างในผลผลิ ต และต้นทุนการผลิต
เพิ่มสู งขึ้ น ดังนั้นการนํ านํ้ าส้มควันไม้มาใช้จึ งเป็ นแนวทางหนึ่ งที่สามารถแก้ปั ญหาการใช้สารเคมีของเกษตรกร จาก
การศึกษาพบว่า นํ้ าส้มควันไม้มีคุณสมบัติในการไล่แมลง เช่น แมลงวันบ้าน (พวงชมพู ลุนจักร, 2549) เสี้ ยนดิน เพลี้ ยไฟ
เพลี้ ยจักจั่น (สุ บรรณ์ ทุ มมา, 2551) เพลี้ ยกระโดดสี นํ้ าตาล เพลี้ ยแป้ ง และปลวก (สุ นันท์ วิ ทิตสิริ , 2551) เป็ นต้น
เนื่องจากกลิ่ นของนํ้ าส้มควันไม้มีผลต่อระบบประสาท และก่ อให้เกิ ดการระคายเคืองทําให้แมลงหนี ไป นอกจากนี้
การใช้นํ้ าส้มควันไม้ยังมีความปลอดภั ยต่อผู้ใช้ และไม่เกิ ดผลเสี ยต่อสิ่งแวดล้อม ดังนั้ นการวิ จัยนี้ จึงมุ่งเน้ นการใช้
นํ้ าส้มควันไม้เป็ นสารไล่แมลงสาบอเมริ กัน เพื่อเป็ นแนวทางในการลดการใช้สารเคมีในกระบวนการผลิ ตต่อไป
ª·›¸„µ¦ª·‹´ ¥
„µ¦Á˜¦¸ ¥¤Â¤¨Šµ°Á¤¦·„´œ ¨³œÎʵo ¤‡ª´œÅ¤o
ž¦³µ„¦Â¤¨Šµ°Á¤¦·„´œ
ดําเนิ นการเก็บรวบรวมแมลงสาบสายพันธุ์อเมริกันในเขตพื้ นที่ สามเสนใน กรุงเทพมหานคร มาเลี้ ยงในกล่อง
เลี้ ยงแมลงขนาด 15 x 22 x 8 เซนติ เมตร ภายในห้องปฏิ บัติการศูนย์วิจัยข้าวปทุมธานี โดยได้คัดเลือกเฉพาะแมลงสาบ
ตัวผู้ และตัวเมียที ่มีความแข็งแรงมาเลี้ ยงเพื่อขยายพันธุ์ จากนั้ นนําแมลงสาบที่ คัดเลื อกไว้มาเลี้ ยงภายใต้อุณหภูมิห้อง
อาหารที่ให้เป็ นอาหารจําพวกแป้ ง คือ รําละเอียดที่ผ่านการอบในตู ้ อบที ่อุณหภู มิ 50 องศาเซลเซียส เป็ นเวลา 4 ชั่วโมง
เพื่อล่อแมลงสาบให้ เข้ามากิ นอาหาร และกําจัดมอดที่ ติดมากับรํา เปลี่ยนอาหารและนํ้ าทุ กๆ 3 วัน เพื่อไม่ ให้แมลงสาบ
อดอาหาร และป้ องกันการเกิ ดเชื้อรา เก็ บรวบรวมไข่ที่ มีสภาพสมบู รณ์ออกมาฟัก โดยจะแยกตัวอ่ อนที่ ฟักออกจากไข่ วัน
เดียวกันเพื ่อได้แมลงสาบที่มีอายุ เท่ากันสําหรั บใช้ในการทดลอง
œÎ Ê µo ¤‡ª´œÅ¤o
สํ าหรับการเตรี ยมนํ้ าส้มควันไม้ทําได้โดยแยกส่ วนประกอบของนํ้ าส้ มควันไม้เป็ น 3 ส่วน คื อ นํ้ ามันเบา
นํ้าส้ มควันไม้ และนํ้ ามันทาร์ โดยใช้ปิ เปตต์ดูดใส่บีกเกอร์ ที่เตรี ยมไว้ จากนั้ นนํามากรองด้วยกระดาษกรองเพื่อแยกส่วน
ที่ เป็ นตะกอน และสารแขวนลอยออก ศึกษาคุ ณสมบัติทางกายภาพของนํ้ าส้มควันไม้โดยการสั งเกตจากสีของ
154
การประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิ ทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 22 ประจำปี 2555