full2012.pdf - page 610

7
(สัมภาษณ อาจารยพี่ เลี้ ยงของ F003 วันที่ 8 ธั นวาคม 2554) สอดคลองกับข อมูลจากการสั มภาษณอาจารยนิ เทศก
ดังตัวอยาง “เทาที่ นิเทศการสอนมา 3 ครั้ ง พบวาครูมีการจั ดการเรียนรูธรรมชาติของวิทยาศาสตร โดยใหนักเรียนทําการ
ทดลอง แตไมมีการหยิบยกธรรมชาติของวิทยาศาสตรมาอภิปราย…” (สัมภาษณอาจารยนิ เทศ วันที่ 8 ธั นวาคม 2554)
ทั้งนี้จากการศึกษาแผนการจัดการเรียนรูของครูพบวา ทั้งหมดมีการระบุตัวชี้ วัดเกี่ยวกับธรรมชาติของวิทยาศาสตร
ลงในแผนการจัดการเรียนรู แตไมมีการกําหนดวัตถุประสงคการเรียนรู และผลการเรี ยนรูที่ คาดหวังที่เกี่ยวกับธรรมชาติ
ของวิทยาศาสตร อยางชัดเจน สอดคล องกับงานวิจัยที่ผานมาพบวา ครู ใหความสําคัญกับมุมมองธรรมชาติของวิ ทยาศาสตร
น อยกวาผลการเรี ยนรูที่คาดหวังอื่ นๆ (Abd-El-Khalick, Bell, and Lederman, 1998) อีกทั้งความตั้งใจหรือเป าหมายของ
ครูเปนปจจัยสําคัญที่ทํ าใหครู สอนหรือไมสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร (Lederman, 1999) จากข อคนพบของการวิจัย
ในครั้งนี้พบวา ครูส วนใหญมีมุมมองที่ไมสอดคลองกับมุ มมองธรรมชาติของวิทยาศาสตร แทบทุกดาน จึ งอาจเปนอี ก
ป จจัยหนึ่ งทําใหครูไมสามารถสะท อนธรรมชาติของวิทยาศาสตร สูการปฏิ บัติในชั้นเรี ยน สอดคลองกับงานวิจัยของ
Schwartz and Lederman (2002) พบวา ความเข าใจธรรมชาติของวิทยาศาสตรส งผลกระทบตอการสอนธรรมชาติของ
วิทยาศาสตร นอกจากนี้ กลุมที่ศึกษาไมเคยผานประสบการณเกี่ยวกับการจัดการเรียนรูธรรมชาติของวิ ทยาศาสตรมากอน
จึงทําใหไมสามารถสะท อนการสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร ได สอดคลองกับ Abd-El-Khalick, Bell, and Lederman
(1998) ที่กลาววา ประสบการณในการสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตรเปนสิ่ งสําคัญ นอกจากนี้ Akerson and Volrich (2006)
ได ใหขอมูลสนั บสนุนวา หากครูมีประสบการณธรรมชาติของวิทยาศาสตร อยางชั ดเจน ก็จะทําใหครู ปฏิ บัติการสอน
ธรรมชาติวิทยาศาสตร แบบบงชี้ได ซึ่งการสอนธรรมชาติวิทยาศาสตร วิธีนี้ จะสามารถทําใหผูเรียนพัฒนามุมมองธรรมชาติ
ของวิทยาศาสตรที่สอดคลองกับการยอมรั บในประชาคมนักวิ ทยาศาสตร (Akerson, Abd-El-Khalick and Lederman, 2000)
สรุปผลและขอเสนอแนะ
จากการศึกษามุมมองและการสะทอนธรรมชาติของวิทยาศาสตรในการปฏิบัติการสอนของครู พบวา
1) มุมมองธรรมชาติของวิ ทยาศาสตรของครูยังมีระดั บความเขาใจที่หลากหลายในแตละดานของธรรมชาติ ของ
วิทยาศาสตร โดยสวนใหญ ครู ยังไมมี ความเข าใจและมีความเข าใจที่ คลาดเคลื่อน (พิ จารณารวมทุ กดาน) ดังนั้ น
สถาบันการศึกษาที่ทํ าหนาที่ผลิตครูสามารถนําขอคนพบจากการวิจั ยนี้ไปใชเพื่อเป นขอมูลพื้ นฐานในการพัฒนานิ สิตครู
สาขาวิทยาศาสตรใหมีความเขาใจธรรมชาติของวิทยาศาสตร
2) ดานการสอนนั้ น พบวาครู ยังไมมีการสอนธรรมชาติของวิ ทยาศาสตรอย างบงชี้รวมกับการสะทอนคิด โดย
การสอนของครูโดยภาพรวมจัดอยูในเกณฑที่ ไมเพียงพอที่ จะทําใหผูเรียนพัฒนาความเขาใจธรรมชาติ ของวิทยาศาสตร
ซึ่งวิธี การสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตรโดยนัยปรากฏบอยที่สุดในการวิจัยนี้ กลาวคือ ครู ใหนักเรียนทําการทดลองเพื่อ
มุงสูการสืบเสาะหาความรู แตเปนลักษณะของการปฏิบั ติตามคูมือหรือการแนะนําของครูอยางเคร งครัด ทั้งนี้จึ งเห็นไดวา
ครู สอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร คลาดเคลื่ อนจากหลักการธรรมชาติของวิทยาศาสตร ดังนั้นสิ่งที่ตองทํ าควบคูกับการ
พั ฒนาความเขาใจธรรมชาติวิทยาศาสตรคือ การพัฒนาประสบการณสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตรแบบบ งชี้เพื่อเปนการ
เตรียมความพรอมกอนออกฝกประสบการณวิชาชีพและกอนก าวไปเปนครูวิทยาศาสตรในประจําการในอนาคต
เอกสารอางอิง
สํานั กงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้ นฐาน. (2551). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง กลุมสาระการเรี ยนรู
วิทยาศาสตร ตามหลั กสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ : กระทรวงศึกษาธิการ.
สุทธิดา จํารัส และ นฤมล ยุตาคม. (2551). “ความเขาใจและการสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร ในเรื่องโครงสร าง
อะตอมของครูผูสอนวิชาเคมี”, วารสารเกษตรศาสตร (สังคม). 29 (3), 228-239.
610
การประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิ ทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 22 ประจำปี 2555