full2012.pdf - page 609

6
7) ดานความเขาใจผิดของวิธี การทางวิทยาศาสตร ความกาวหนาของความรูทางวิทยาศาสตร ไมตองการการ
ทดลองเพียงอยางเดียว ครูสวนใหญ (15/17) มีมุมมองในระยะปรับเปลี่ยน ตัวอย างคําตอบ “ความกาวหนาขององค ความรู
ทางวิทยาศาสตร มาจากการทดลอง หากไมมีการทดลองก็ยอมที่จะไมมีทฤษฎีหรือกฎตางๆ ” (F005) สอดคลองกับผล
การศึกษาของ Thye and Kwen (2003) พบวาครูเขาใจว าการทดลองมีความจํ าเปนเพื่อยื นยันความถู กตองของทฤษฎีทาง
วิทยาศาสตรหากปราศจากการทดลองก็จะไมมีความรูทางวิทยาศาสตร ที่เปนเช นนี้อาจเปนเพราะการนําเสนอวิ ธีการทาง
วิทยาศาสตรผานสื่ อตางๆ เนนไปที่การทดลอง จึงทําใหคนคิดวาไมสามารถคนพบความรูทางวิทยาศาสตร ได หากไมได
ทดลอง ด านนิยามของการทดลองทางวิทยาศาสตร (คําถามที่ 2) ซึ่งการทดลองเปนการสํารวจหรือตรวจสอบ รวมถึ งการ
จัดกระทํากับตัวแปร มีการทดสอบสมมติฐานและตัดสินความสัมพั นธเชิงสาเหตุ ครู สวนใหญ (14/17) มีมุมมองในระยะ
ปรับเปลี่ยน โดยครู มีการอธิบายใหเห็นว าการทดลองเปนการทดสอบสมมติ ฐาน แตเปนขาดการชี้ประเด็ นใหเห็นถึงการ
จัดกระทํา ตัวแปรและระบุความสัมพันธเชิงสาเหตุได ถูกตองสมบูรณ
8) ดานความเปนพลวัตรของความรูทางวิทยาศาสตร ซึ่ งความรูทางวิทยาศาสตรสามารถเปลี่ ยนแปลงไดเมื่ อมี
ขอมูลใหม จากการสั งเกตหรือการแปลความใหมจากข อมูลชุ ดเดิม พบวา ครูส วนใหญ (10/17) มีมุมมองสอดคลองกับ
มุมมองธรรมชาติของวิ ทยาศาสตร ดังตัวอยางคําตอบ “…ทฤษฎีสามารถเปลี่ ยนแปลงได เพราะเมื่อเวลาผานไปการคนพบ
สิ่งใหม ๆ เกิดขึ้ น หากเกิดการขัดแยงกับขอเท็ จจริงที่เคยตรวจสอบหรือค นพบกอนหนา ทําให ขอมูลหรือหลักฐานที่ถูก
คนพบใหมน าเชื่อถือ และเปนที่ยอมรับมากขึ้น…” (F033) อาจดวยเหตุผลวา ครูทั้ งหมดผานการเรี ยนวิทยาศาสตร (ฟสิกส
เคมี ชีววิทยา) ซึ่งในบทเรียนจะกล าวถึ งประวัติการคนพบความรูทางวิทยาศาสตร ทฤษฎี และกฎตางๆ ซึ่งทําใหครู สวน
ใหญผานประสบการณในการเรียนรูสิ่งเหลานั้ นมาแลว จึงทําใหครูมองลักษณะความรู ทางวิทยาศาสตรเปนพลวัตร
2. การสะทอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร ในการปฏิบั ติการสอนในชั้ นเรียนของครูวิทยาศาสตรก อนประจําการ
จากการวิจั ยครั้งนี้พบว า ไม มีครูคนใดที่สะท อนการสอนธรรมชาติของวิ ทยาศาสตรแบบบงชี้ รวมกับการ
สะทอนคิด และการสอนที่บอกความรูธรรมชาติของวิทยาศาสตร แต ทั้งนี้พบว า ครูสะทอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร
โดยนัยมากที่สุด (8/12 ครั ้ง) รองลงมาคือ การสอนที่ไมปรากฏธรรมชาติของวิทยาศาสตร (4/12 ครั้ง)
1) การสอนที่ไมปรากฏธรรมชาติของวิ ทยาศาสตร จากการสังเกตการสอนพบวา ครูใชวิธีบอกความรูในเนื้อหา
วิทยาศาสตรเปนสวนใหญ ขณะจัดการเรี ยนรูครูมีการใชคําถามกับผูเรียนแต ไมได คาดหวังหรือใหความสํ าคัญกับคําตอบ
ทั้งนี้ครู มีการอธิบายความรูและใหนั กเรียนทําแบบฝ กหัด หรื อแบงกลุมทํ ากิจกรรมตามใบงาน โดยไม มีการกลาวถึ งหรือ
อางถึงธรรมชาติของวิทยาศาสตร เชน การจัดการเรียนรูเรื่องอุณหภูมิและหนวยวั ดอุณหภูมิ ครูเริ่ มตนด วยการบอกความรู
ของหนวยวัดอุณหภูมิ ตามดวยการคํานวณการเปลี่ยนหน วยวัดอุณหภูมิ และใหนั กเรียนจดบันทึก เมื่ อใชแบบสอบถาม
สภาพการจัดการเรียนรู ธรรมชาติของวิทยาศาสตร ครูมีการบงชี้ วา ในระหวางปฏิบั ติการสอนเขาไมไดมีการสะท อน
ธรรมชาติของวิทยาศาสตร โดยปจจั ยที่ทําให ครูไมสอนธรรมชาติ ของวิทยาศาสตร นั้น ครูใหเหตุผลวาเปนเพราะเนื้อหา
ที่จะใชสอนในแตละคาบยังไมเหมาะสมที่จะบูรณาการการสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร
2) การสอนธรรมชาติวิทยาศาสตรโดยนัย จากการสังเกตการสอน ครูสวนใหญมีการจัดกิจกรรมแบบสืบเสาะ
หาความรูทางวิทยาศาสตร โดยใหนั กเรียนทําการทดลองในเนื้อหาวิทยาศาสตร และสรุปขอมู ลที่ไดจากการทดลอง เช น
ในเรื่องของเหลวมีความหนาแนนอยางไร ครูจั ดการเรียนรูวิทยาศาสตร โดยใหนั กเรี ยนทําการทดลองตามขั้นตอนที่ครูบอก
ขอมูลที่ ไดจากการสังเกตสอดคลองกับข อมูลที่ไดจากการสัมภาษณอาจารยพี่เลี้ ยง อาจารยนิ เทศก และขอมูลจากแบบ
สอบถามสภาพการจัดการเรียนการสอนธรรมชาติของวิ ทยาศาสตร ดั งเชน “ในระหวางปฏิบัติการสอน นั กศึ กษา
มีการจัดการเรียนการสอนธรรมชาติ ของวิทยาศาสตร เชน เรื่ องการดํารงชี วิตของพืช มีการจัดกระบวนการเรียนรู แบบ
สืบเสาะหาความรู นักเรียนจะมีกระบวนการเรียนรูตามรูปแบบของกิจกรรมสอดคล องกับธรรมชาติของวิทยาศาสตร”
609
การประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิ ทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 22 ประจำปี 2555