เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 694

2
heat sources. In addition, drying rate of squid mantle with infrared was relatively high compared to drying with hot air
and conventional solar drying, respectively.
Keywords: Drying kinetics, Hot air, Infrared, Thin-layer drying model
บทนํา
ในแต่ละปี ประเทศไทยสามารถจั บสัตว์ ทะเลได้เป็ นจํานวนมากและมีการนําไปใช้ เพืÉอบริ โภคในรูปแบบต่ างๆ ทั Ê ง
ในการบริ โภคสด เข้าสู่อุตสาหกรรมการผลิตและแปรรู ปประเภทต่างๆ เช่น อาหารทะเลแช่แข็ง อาหารกระป๋ องและอาหาร
ทะเลตากแห้ง ซึ É งการตากแห้ งเป็ นกรรมวิธีในการถนอมอาหารทะเลชนิ ดหนึ É ง สามารถเก็บรักษาอาหารทะเลได้ นานขึÊ น
และเป็ นทีÉ นิยมของผู ้บริ โภคทั Ê งในประเทศและต่างประเทศ โดยเฉพาะปลาหมึกแห้ง จากการศึกษาการทํ าปลาหมึกแห้งของ
ชาวบ้านในท้ องถิ Éนส่วนใหญ่ ใช้วิธีการตากแดด โดยตากแห้งภายในบริ เวณบ้านบนลานหรื อตาข่ายกลางแจ้ ง ซึ É งปัญหาทีÉ
ตามมาของการตากแดดก็คื อ ฝุ ่ นละอองทีÉ เจือปนในปลาหมึกแห้ง ซึ É งจะเป็ นอันตรายต่อผู้ บริโภค ระยะเวลาในการตากแดด
ต้องใช้ เวลานาน ซึÉ งไม่ทั นต่อความต้องการของผู ้บริ โภค และอี กทั Êงในจั งหวัดสงขลาและในพื ÊนทีÉภาคใต้ ของประเทศไทยมี
ภูมิอากาศแบบร้อนชื Ê นทีÉ มีฝนตกตลอดทัÊ งปี ไม่สามารถทํ าการตากแห้งได้ตลอดเวลา
ดังนั Êนวั ตถุประสงค์ ของงานวิจัยนีÊ เป็ นการศึกษาผลของการอบแห้งปลาหมึกด้วยรังสี อิ นฟราเรด และลมร้ อน เป็ น
แหล่งพลั งงานสภาวะทีÉมีต่อจลนพลศาสตร์ การอบแห้งปลาหมึก รวมถึงการศึกษาปัจจั ยทีÉมี ผลต่อการอบแห้งปลาหมึ ก เช่น
อุณหภูมิทีÉใช้ในการอบแห้ ง
วิธีการวิ จัย
วัสดุ และ อุปกรณ์
ปลาหมึ กกล้วย (Photololigo duvauceli) ซืÊ อจากห้างสรรพสิ นค้ าในพืÊ นทีÉ หรื อตลาดสด อําเภอหาดใหญ่ จังหวั ด
สงขลา นํ ามาล้างทําความสะอาด แล้วนํามาผ่าตัวปลาหมึ ก เพืÉอนํามาจัดเรี ยงในถาดอบแห้งเป็ นแผ่นแบนและสุ่ มตั วอย่าง
ปลาหมึกไปหาค่าความชืÊ นเริÉ มต้ นตามมาตรฐานAOAC (AOAC, 1995)
เครืÉ องอบแห้งทีÉใช้ในการทดลองสามารถดํ าเนิ นการอบแห้งด้ วยลมร้อน และการอบแห้งด้ วยรังสีอิ นฟราเรด แสดง
ดังภาพทีÉ 1 ซึÉ งห้องอบแห้งมีขนาด 61x48x53 cm³ ภายในห้ องอบแห้งมีหลอดรังสี อินฟราเรด 3 หลอด หลอดละ 500 W ถาด
ทีÉใช้ในการอบแห้ งมีขนาด 41.5x47.5 cm² สํ าหรับการอบแห้งด้วยลมร้ อน จะใช้ขดลวดความร้อนไฟฟ้ าขนาด 1,000x3 W
เพืÉออุ่นอากาศให้ร้อนก่อนเข้าห้ องอบแห้ง และเป่ าเข้ าห้ องอบแห้งด้ วยพัดลมใบพั ดโค้งหน้า ขนาด 200 W 0.5 แรงม้า
(DAICHI Co. Ltd.) และค่าพลั งงานไฟฟ้ าจะบั นทึกจากวั ตต์ฮาวมิเตอร์ (MITSUBISHI Co. Ltd.) ค่าอุ ณหภูมิทีÉ ตําแหน่ งต่าง
ๆ ได้แก่ อุณหภูมิภายในตู ้อบแห้ง อุ ณหภูมิแวดล้อม และอุ ณหภูมิกระเปาะเปี ยกของอากาศแวดล้ อม ใช้ เทอร์ โมคัปเปิ ลชนิ ด
K ต่อไปยั งเครืÉ องบันทึ กสัญญาณเวลา(Data logger, Yogokawa Model FX100, Japan) ซึ É งมีค่ าความละเอียด ± 0.5C
การหาค่าความชืÊนสมดุล
การทดลองหาค่ าความชืÊนสมดุ ลของปลาหมึกจะใช้วิธีทางสถิ ต โดยใช้สารละลายเกลืออิÉ มตั ว5 ชนิ ด ได้แก่ KNO3,
NaCl, Mg2(NO 3)2.6H2O, MgCl2.6H2O และ LiCl และควบคุมอุณหภูมิด้ วยตู้ อบควบคุมอุณหภูมิให้อยู่ ในช่วง 40-65C ซึÉ ง
จะให้ค่าความชืÊ นสัมพั ทธ์อากาศแวดล้อมอยู่ ในช่วง 10-90% นําปลาหมึ กทีÉค่ าความชืÊ นต่าง ๆ บรรจุในตะกร้ าและใส่ไว้ ใน
ภาชนะปิ ดผลึ กได้ซึÉ งบรรจุสารละลายเกลื ออิÉมตัวอยู่ภายใน ปลาหมึกจะถูกแขวนลอยอยู่ในตะกร้าเหนื อสารละลายเกลือ
อิ Éมตั ว เมืÉอบรรจุ ตัวอย่างปลาหมึกในภาชนะและปิ ดผนึกเป็ นทีÉ เรี ยบร้อยแล้วนําเข้าตู ้ควบคุมอุ ณหภูมิ จะทําการชั Éงนํ Ê าหนั ก