เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 761

1
บทนํา
โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง(Chronic Obstructive Pulmonary Disease; COPD) เปนโรคเรื้อรั งที่ไมสามารถรักษาให
หายขาดได มีแนวโน มอัตราการป วยเพิ่ มขึ้นทุกปและเปนปญหาสาธารณสุขที่สํ าคัญ ในป ค.ศ. 2000 โรคปอดอุ ดกั้น
เรื้อรังเปนสาเหตุ การเสียชีวิตอันดับที่ 4 และเปนโรคเรื้อรังที่มีภาวะทุ พลภาพอันดับที่ 12 ของโลก และคาดการณวา
ในป ค.ศ.2020 จะกลายมาเปนสาเหตุ การตายอันดับที่ 3 และเป นโรคเรื้อรั งที่มีภาวะทุพพลภาพเป นอันดั บที่ 4
(WHO, 2002) ซึ่งโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังนี้ ยังสงผลกระทบในการใช คาใช จายสุขภาพ ผลกระทบตอเศรษฐกิ จ ทั้ งใน
ประเทศที่พั ฒนาและกําลังพัฒนาดวย (Miravitlles, Guerrero, mayordomo, Agudo, nicolau & Segu, 2000; Rennard &
Farmer, 2002) สําหรับประเทศไทยประชากรรอยละ 5 หรือประมาณ 4 ลานคนเป นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ซึ่งนับวาสูงมาก
และมีอัตราการเสียชีวิต 33.5 ตอประชากร 100,000 คน เปนสาเหตุการเสียชีวิตอันดับที่ 5 ของประเทศ ประมาณการวาใน
ป ค.ศ. 2010 จะมีผู ป วยโรคปอดอุดกั้นเรื้ อรัง 41.2 ต อประชากร100,000 คน (สํานักนโยบายและแผนสาธารณสุ ข
กระทรวงสาธารณสุข, 2552)
คุณภาพชีวิตของผูปวยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังมีความสําคัญสูงสุดและเป นเปาหมายสําคัญในการรักษา เนื่ องจาก
ผูป วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังตองอยู กับโรคที่เปนตลอดชีวิต จึงสงผลตอร างกาย จิตใจตลอดจนถึงคุณภาพชี วิตของผู ปวย
(Halvani, Pourfarokh & Nasiriani, 2006) ปจจัยที่มีความเกี่ยวของกั บคุณภาพชีวิ ตผูป วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรั งมี ทั้งด าน
อาการแสดง เชน อาการหายใจลําบาก และทางดานรางกาย เชน ความสามารถในการปฏิ บั ติกิจวั ตรประจํ าวัน(Mahler,
2006) จากการศึกษาพบวาผูปวยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรั งมีคุณภาพชี วิตต่ํากวาผูปวยเรื้อรั งอื่นๆในทุ กดาน เนื่องจากต องถูก
จํากัดความสามารถจากอาการหายใจลําบากและอาการกําเริบที่ เกิดขึ้นบอยทําให คุณภาพชี วิตของผู ปวยแยลง ทํ าใหเกิ ด
ความวิตกกังวลตอความเจ็ บปวยและสูญเสียหนาที่การงาน รวมถึงความสามารถในการทํ ากิจวั ตรประจํ าวันด วยตนเอง
ลดลง สงผลถึงสุ ขภาพจิต เชน ภาวะซึมเศร าและภาวะเครียด ผลกระทบจากภาวะเ หล า นี้ ทํา ให ผู  ป ว ย โ รคปอดอุ ด
กั้ น เ รื้ อรั งมีคุณภาพชีวิ ตแยลง (Cully, Graham, Stanley, & Kunik, 2006) ดั งนั้นการศึกษาครั้ งนี้จึงมี จุดประสงค ที่จะ
ศึ กษาคุณภาพชีวิตที่ เกี่ยวข องกับสุ ขภาพในผูป วยโรคปอดอุดกั้ นเรื้ อรั งเพื่อเป นแนวทางในการนําผลการศึ กษาไป
ประยุกตในการวางแผนเพื่อดูแลและเพิ่มคุ ณภาพชีวิตผูปวยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังตอไป
วิธีการวิจัย
การวิจัยเชิงบรรยาย เพื่อศึกษาคุ ณภาพชีวิตของผูป วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
ประชากรไดจากผูป วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่มารับบริการแผนกผูปวยนอกโรงพยาบาลชุมชน จังหวั ดสงขลา
16 แหง จํานวน 930 คน กลุมตัวอย าง ไดจากการสุมโรงพยาบาลชุ มชน 8 แหง ในจังหวัดสงขลา และเจาะจงเลือก ผูปวย
โรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่ได รับการวินิ จฉัยจากแพทยและมารับบริการที่ คลินิ กโรคปอด แผนกผู ปวยนอก คํานวณจํ านวน
โดยใชสูตรของ Taro Yamane (1973) ใชระดับความเชื่อมั่น 95% สัดสวนความคลาดเคลื่อน/ระดั บนัยสําคั ญเทากับ 0.05
ไดกลุมตั วอยาง 250 คน
เครื่องมือที่ใชในงานวิ จัย ประกอบดวย 1) แบบสัมภาษณ ขอมูลทั่วไป ประกอบด วย ปจจั ยสวนบุ คคล ไดแก
เพศ อายุ สถานภาพสมรส ศาสนา ระดั บการศึกษา อาชี พ และรายได และป จจัยที่ เกี่ยวของกับความเจ็ บปวย ไดแก
ระยะเวลาที่เจ็บป วย การสูบบุหรี่ ในปจจุ บัน และบุคคลในครอบครัวที่สู บบุหรี่ 2) แบบประเมินความรุ นแรงของอาการ
หายใจลํ าบาก (Visual Analog Scale of Dyspnea: VAS-D; Mahler, 2006) หลังจากการใหผู ปวยโรคปอดอุดกั้ นเรื้อรั ง
เดินในเวลา 6 นาที 3) การทดสอบความทนตอการออกกําลังกาย โดยการเดินในระยะเวลา 6 นาที (6 Minutes walk test:
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.comFor evaluation only.