2
2
2
1
y y
y y
R
i
i
(8)
ผลการทดลองและวิ
จารณ
ผลการการทดลอง
แบบจํ
าลองปฐมภู
มิ
สมการที่
ใช
ในการทํ
านายการเจริ
ญของเชื้
อ
Vibrio parahaemolyticus
คื
อ First order kinetic model, Modified
Gompertz model และ Baranyi model โดยทั้
ง 3 สมการจะใช
ในการทํ
านายปริ
มาณการเจริ
ญของเชื้
อภายใต
สภาวะ
อุ
ณหภู
มิ
คงที่
โดยค
าพารามิ
เตอร
เหล
านี้
แสดงดั
งตารางที่
1 และเส
นการทํ
านายแสดงในภาพที่
1 จากกราฟพบว
า First
order kinetic model สามารถใช
ในการอธิ
บายการเจริ
ญของเชื้
อก
อโรคบนกุ
งทั้
งตั
วได
เฉพาะในช
วงที่
มี
การเจริ
ญในระยะ
ที่
เชื้
อมี
การเจริ
ญแบบเพิ่
มจํ
านวนอย
างรวดเร็
ว (exponential phase) ตรงกั
นข
ามกั
บ Modified Gompertz model และ
Baranyi model ซึ่
งสามารถอธิ
บายการเจริ
ญของเชื้
อก
อโรคบนตั
วกุ
งได
ตั้
งแต
ระยะเวลาในการปรั
บตั
ว (lag phase) จนถึ
ง
ระยะคงที่
(stationary phase) โดยจากกราฟพบว
า เส
นจากการทํ
านายจะซ
อนทั
บค
าจากการทดลองเกื
อบพอดี
นอกจากนี้
ยั
งใช
ค
าทางสถิ
ติ
เป
นตั
ววิ
เคราะห
การทํ
านายการเจริ
ญของเชื้
อโดยพบว
า Baranyi model สามารถอธิ
บายการเจริ
ญของเชื้
อ
ได
ดี
กว
าสมการของ Modified Gompertzโดยสั
งเกตจากค
า R
2
ดั
งแสดงในตารางที่
2 โดยพบว
าค
า R
2
ของสมการ
Baranyi model (0.936) มี
ค
าสู
งกว
าค
า R
2
ของสมการ Modified Gompertz (0.931) เล็
กน
อย ในงานวิ
จั
ยของ Yang
(2009) ได
ทํ
านายการเจริ
ญของเชื้
อ
Vibrio parahaemolyticus
บนปลาแซลมอนพบว
า Modified Gompertz ให
ค
า
สั
มประสิ
ทธิ์
สหสั
มพั
นธ
สู
งสุ
ด (R
2
= 0.990 ในช
วงอุ
ณหภู
มิ
16-30 องศาเซลเซี
ยส) ซึ่
งมี
ค
าใกล
เคี
ยงกั
บประสิ
ทธิ
ภาพของ
สมการ Baranyi model ที่
นํ
ามาใช
ในงานวิ
จั
ยนี้
การสร
างแบบจํ
าลองทุ
ติ
ยภู
มิ
การทดลองในช
วงอุ
ณหภู
มิ
15 - 44 องศาเซลเซี
ยส พบว
าความสั
มพั
นธ
ระหว
างค
าอั
ตราการเจริ
ญของเชื้
อและ
อุ
ณหภู
มิ
จะมี
ลั
กษณะเป
นโค
งระฆั
งคว่ํ
า ดั
งแสดงในภาพที่
2 โดยอั
ตราการเจริ
ญของเชื้
อจะมี
ค
าสู
งที่
สุ
ดที่
อุ
ณหภู
มิ
37
องศาเซลเซี
ยส (3.33 ต
อชั่
วโมง) หลั
งจากนั้
นค
าอั
ตราการเจริ
ญของเชื้
อจะมี
ค
าลดลงเมื่
ออุ
ณหภู
มิ
สู
งกว
าอุ
ณหภู
มิ
37 องศา
เซลเซี
ยส ซึ่
งคล
ายคลึ
งกั
บการรายงานของ Yang (2009) ซึ่
งพบว
าที่
อุ
ณหภู
มิ
35 องศาเซลเซี
ยสจะมี
อั
ตราการลดลงที่
สู
ง
ที่
สุ
ดคื
อ 0.912 ต
อชั่
วโมง ในช
วงอุ
ณหภู
มิ
ที่
ศึ
กษาเท
ากั
บ 16-35 องศาเซลเซี
ยส
สมการ Ratkwosky สามารถอธิ
บายอั
ตราการเจริ
ญของเชื้
อ
Vibrio parahaemolyticus
ที่
เปลี่
ยนแปลงตาม
อุ
ณหภู
มิ
โดยทํ
าการหาค
าคงที่
ในสมการของRatkwosky ดั
งแสดงในสมการที่
(9)
48
0013 .0 exp 15.6
2547 .0
2
T
T
m
(9)
พบว
าอุ
ณหภู
มิ
ต่ํ
าสุ
ดและสู
งสุ
ดที่
เชื้
อ
Vibrio parahaemolyticus
สามารถเจริ
ญได
คื
อ 6.5 และ 48 องศาเซลเซี
ยส ตามลํ
าดั
บ
โดยสมการที่
สร
างขึ้
นนี้
ให
ผลการทํ
านายใกล
เคี
ยงกั
บค
าจากการทดลองโดยมี
ค
า RMSE ± 0.245 (log MPN/g)
การศึ
กษาการเปลี่
ยนแปลงของระยะเวลาในการปรั
บตั
วตามอุ
ณหภู
มิ
พบว
าเมื่
ออุ
ณหภู
มิ
เพิ่
มขึ้
นจากอุ
ณหภู
มิ
15
องศาเซลเซี
ยส ระยะเวลาในการปรั
บตั
วจะมี
ค
าลดลง ซึ่
งระยะเวลาในการปรั
บตั
วจะมี
ค
าสู
งที่
สุ
ดที่
อุ
ณหภู
มิ
15 องศา
เซลเซี
ยส (17.42 ชั่
วโมง) และมี
ระยะเวลาในการปรั
บตั
วต่ํ
าที่
สุ
ดที่
44 องศาเซลเซี
ยส (0.57 ชั่
วโมง) คล
ายคลึ
งกั
บรายงาน