เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 73

10
กระบวนการย้ายถิ่ นระหว่างประเทศ ผลการวิจัยครั้ งนี้ พบว่า เครื อข่ายมี บทบาทเชิงลบ ได้แก่ การจากัดโอกาสในการ
ย้ายถิ่นภายในประเทศมาเลเซี ย การจากัดความน่าเชื่ อถือของข้อมูลข่าวสาร การจากัดโอกาสในการเปลี่ยนอาชี พ การ
จากัดโอกาสในการสร้างความสัมพันธ์กับคนท้องถิ่น และการใช้ยาเสพติดภายในเครื อข่าย
2.2.1 การจากัดโอกาสในการย้ายถิ่นภายในประเทศมาเลเซี ย เนื่ องจากแรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูที่ ย้ายถิ่น
ครั้ งแรกที่ ได้รับช่วยเหลื อของนายจ้างซึ่ งมีความสัมพันธ์แบบผิ วเผิน (weak ties) การเข้าไปทางานในประเทศมาเลเซี ยได้
ด้วยความช่วยเหลือของบุ คคลที่ไม่ใช่สมาชิกในครอบครั วทางสายโลหิตนั้ น ทาให้ เกิดเป็ นบุใคุ ณที่บุคคลนั้ นให้ความ
ช่วยเหลือในการเข้าไปทาในประเทศมาเลเซี ย เมื่อเข้าสู่ กระบวนการย้ายถิ่นแล้ว แรงงานเหล่านี้ จะรับทราบข้อมูลถึ ง
ความต้องการแรงงานในตลาดแรงงาน และสวั สดิการการจ้างงาน และเงื่ อนไขในการทางานที่แตกต่างกันระหว่าง
สถานที่ ทางาน แต่สาหรับแรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูที่เข้ามาทางานผ่านความสัมพันธ์แบบผิ วเผินที่ ไม่ใช่ใาติจะถู ก
จากัดโอกาสในการย้ายสถานที่ ทางานภายในประเทศมาเลเซีย เนื่ องจากพวกเขามีแนวคิดเรื่ องบุใคุณต่ อนายจ้างที่ให้
ความช่ วยเหลือในการย้ายถิ่ นครั้ งแรก และนายจ้างก็ ใช้แนวคิดความเป็ นใาติ เสมื อน(fictive kinship) ในการดูแล
แรงงานคนไทยเชื้อสายมลายู เพื่อควบคุมลู กจ้าง เช่น นายจ้างคนไทยเชื้อสายมลายูใช้ความสัมพันธ์ที่ มีต่อแรงงานคน
ไทยเชื้ อสายมลายูในฐานะคนร่ วมหมู่บ้าน และชาติ พันธุ ์เดี ยวกัน เสมือนพวกเขาเป็ นส่วนหนึ่ งของครอบครั ว แต่
สวัสดิการ และค้าจ้างแรงงานของนายจ้างคนไทยเชื้อสายมลายูต่ากว่านายจ้างคนมาเลเซี ยเชื้อสายมลายู แรงงานที่ย้ายถิ่น
ครั้ งแรกกับนายจ้างที่มีความสัมพันธ์แบบผิ วเผินจึงจากัดโอกาสในการย้ายถิ่นไปทางานสถานที่ อื่นในประเทศมาเลเซี ย
2.2.2 การจากัดความเชื่ อถือของข้ อมูลข่าวสาร แรงงานคนไทยเชื้ อสายมลายูรับข้ อมูลเกี่ยวกับแหล่ งงานจาก
เครื อข่ายของพวกเขา เพื่อแสวงหาแหล่ งงานที่ดีกว่าโดยเฉพาะวัยรุ่ นผู้ชาย ข้อมูลเกี่ยวกับงานและนายจ้างจะถูกส่งผ่ าน
จากสมาชิกในเครื อข่าย และจากเพื่ อนสู่เพื่อนในเครือข่ าย ซึ่ งเป็ นข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่ ทางาน รายได้ สวัสดิการ และ
นายจ้ าง ซึ่ งบ่ อยครั้ งข้อมูลที่ ส่ งผ่านภายในเครื อข่ ายขาดความเชื้ อถือ เนื่ องจากเป็ นการส่ งข้อมูลข่าวสารผ่ าน
โทรศัพท์เคลื่ อนที่ จากเพื่อนสู่ เพื่ อนที่มี ความสัมพันธ์ แบบผิ วเผิน (weak ties) ข้อมูลที่ ส่ งผ่ านจากเพื่อนสู่ เพื่อนใน
เครื อข่ายทาให้แรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูอาจถูกนายจ้างหลอกลวง เพราะเขาไม่มีสมาชิกในเครื อข่ายที่กาลังทางานใน
ที่แห่ง แรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูที่ได้งานในร้ านต้มยาที่ดีส่วนมากมาจากการใช้สมาชิกในเครื อข่ ายที่มีความสัมพันธ์
กันอย่างแน่นเฟ้ น (strong ties) และสมาชิกเครื อข่ายคนนั้ นทางานหรื อเคยทางานที่นั้ นมาก่อนในการเข้าถึงแหล่ งข้อมูล
ซึ่ งเป็ นการรั บประกันความเสี่ยง และการหลอกลวงของนายจ้าง
2.2.3 การจากัดโอกาสในการเปลี่ยน อาชีพ เมื่อเด็ กหนุ่มสาวเข้ามาสู่ การทางานเป็ นแรงงานในร้ านต้มยาแล้ว
พวกเขาจะเรียนรู ้ทักษะการทางานจากเด็กล้างจานจนสู่ การเป็ นพ่อครั วแม่ครั ว ซึ่ งได้รับค่าจ้างที่มากกว่าตาแหน่งอื่นๆ
ทั้งนี้ พวกเขาจะใช้เวลาในการพัฒนาทักษะความสามารถในการเป็ นพ่อครัวแม่ครัวนานพอสมควร คนไทยเชื้ อสายมลายู
ที่ทางานในร้ านต้มยาทาให้พวกเขาจากัดโอกาสในการเรี ยนรู ้ทักษะในการประกอบอาชีพอื่ นๆเช่นกัน เมื่อพวกเขา
ต้องการย้ายถิ่นกลับ ทักษะที่พวกเขาเรี ยนรู้มานั้ นไม่สามารถนากลับมาใช้ประกอบอาชีพที่ จังหวัดชายแดนภาคใต้ได้
เนื่องจากทั กษะการทาอาหารในร้านต้มยาที่พวกเขาเรี ยนรู้ ในประเทศมาเลเซี ยไม่ได้รับความนิ ยมจากคนในท้องถิ่น
ลักษณะของอาหารในร้ านต้มยามีความแตกต่างจากอาหารมาเลย์พื้นเมืองในจังหวัดชายแดนภาคใต้ การจากัดโอกาสใน
การเปลี่ ยนอาชีพของแรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูนี้ เป็ นส่ วนหนึ่ งทาให้แรงงานคนไทยเชื้ อสายมลายูที่ต้องยุติการย้าย
ถิ่นไปทางานเกษตรกรรมในบ้านเกิดเหมือนเดิม หรื อผันตัวเองเป็นผู ้ ประกอบการร้านต้มยาในประเทศมาเลเซี ยแทนการ
เป็ นแรงงานรับจ้างรายวันหรือรายเดือน
2.2.4 การจากัดโอกาสในการสร้ างความสัมพันธ์ กั บคนท้องถิ่น แรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูส่วนใหใ่ จะทา
การปฏิสัมพันธ์ทางสังคมกับคนไทยเชื้อสายมลายูด้วยกันทั้งในพื้นที่สาธารณะและพื้นที่ส่วนตัวภายในระดับบุคคล และ