เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 72

9
ต่างๆเข้ากับสมาชิกในเครื อข่ายที่กระจายอยู่ทั่วไปในประเทศมาเลเซีย การมีเครื อข่ายเชื่อมโยงระหว่ างพื้นที่ทาให้เกิ ด
การตัดสินใจย้ายสถานที่ทางานระหว่ างรัฐตามสายสัมพันธ์ของสมาชิ กในเครือข่ ายมากขึ้ น นอกจากนี้ ยังรวมถึ งการ
ตัดสินใจย้ายถิ่นกลั บอีกครั้ งหนึ่ งของอดีตแรงงานคนไทยเชื ้อสายมลายูที่ ตัดสินใจกลับภู มิลาเนาในจั งหวัดชายแดน
ภาคใต้แล้ว เนื่ องจากพวกเขายังคงมีสายสัมพันธ์ กับแรงงานคนไทยเชื ้อสายมลายูที่กาลังทางานอยู่ในประเทศมาเลเซี ย
สายสัมพันธ์ทางสังคมของเพื่อนร่ วมเครือข่ายมีอิทธิพลต่อการตัดสิ นใจกลับเข้าสู่การเป็ นแรงงานย้ายถิ่นอีกครั้ งของอดีต
แรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูย้ายถิ่น
2.1.2 การเรียนรู้ ที่ เข้าออกพรมแดนไทย-มาเลเซีย เนื่องจากแรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูส่วนใหใ่ เป็ นแรงงาน
ที่ไม่ มีใบอนุใาตทางานและ/หรื อเข้าประเทศอย่างไม่ถูกต้องตามกฎหมายประเทศมาเลเซี ย รวมถึงเป็ นแรงงานไทยที่ ไป
ทางานต่างประเทศโดยไม่ถูกต้องตามกฎหมายแรงงานไทยด้วย ผู้ย้ายถิ่ นใหม่จะได้รับความช่วยเหลื อจากแรงงานย้ายถิ่น
ที่มีประสบการณ์ในการหลบหนี เข้าเมือง หรือ/และการเจรจาต่อรองเพื่อข้ามพรมแดนไปต่อเอกสารการเดินทาง พวกเขา
นิ ยมใช้หนังสื อเดิ นทางและวีซาผ่ านพรมแดน 30 วัน ทาให้พวกเขาต้องเดินทางกลับเข้ามาด่านตรวจคนเข้าเมืองที่
พรมแดนไทย-มาเลเซี ยทุกเดือน ด่านตรวจคนเข้าเมืองที่พรมแดนไทย-มาเลเซี ยมีหลายแห่ง ในแต่ ละแห่งมี ระดับความ
เข้มงวดแตกต่างกัน พวกเขาจะทาการเจรจาต่อรองในการข้ามพรมแดนไทย-มาเลเซี ย เพื่อกลับเข้ามาทางานอีกครั้ ง ซึ่ ง
เป็ นการยากที่จะเข้าออกพรมแดนเข้าและออกภายในวันเดียวกัน วิธีการและกระบวนการเดินทางเข้าและออกนี้ จะเรี ยนรู้
จากสมาชิกในเครื อข่ ายที่มีประสบการณ์ รวมถึงแรงงานที่ไม่มีเอกสารเดินทางใดๆ ก็จะเรี ยนรู้ วิธีการข้ามพรมแดนที่
ปลอดภัยผ่านเครือข่ายของพวกเขา
2.1.3 การจัดการที่พักอาศัย การย้ายถิ่นครั้ งแรกนั้น แรงงานจะได้ตาแหน่งงานก่อนที่จะข้ามพรมแดนซึ่ งที่พัก
อาศัยจะถูกจัดเตรียมให้กับแรงงานทุกคน ซึ่ งเป็ นเงือนไขของการทางานในร้ านต้มยา แต่เมื่อพวกเขาลาออกจากสถานที่
ทางานนั้ น หมายถึง การออกจากที่พักนั้นด้วย เมื่ อพวกเขาว่างงานพวกเขาสามารถใช้เครื อข่ ายนี้ ในการจัดหาที่พักอาศัย
รวมถึงการจัดหาอาหาร จนกว่าพวกเขาจะหางานในร้านใหม่ได้ พวกเขาจึ งจะย้ายเข้าไปพักอาศัยในที่แห่งใหม่ แต่ถ้า
พวกเขาตกงานเป็ นเวลานาน พวกเขาเลือกที่จะอยู่กับเพื่อนเพียงระยะสั้ นๆ และย้ายไปใช้เพื่อนคนอื่ นๆในเครื อข่าย เพื่ อ
หาที่พักอาศัย ดังนั้ นบทบาทของการจัดหาที่ พักอาศัยผ่านเครือข่ายนั้ น จะเกิดขึ้ นเฉพาะในกรณี พวกเขาตกงานเท่านั้ น
2.1.4 การสร้ างชุมชนในประเทศมาเลเซี ย ผู้ประกอบการร้านต้มยามีการร่ วมตัวกันจัดตั้ งสมาคมของตัวเองขึ้ น
เพื่อสนับสนุนการดาเนินงานธุ รกิจของผู ้ ประกอบการ แต่เป็ นการปกป้ องสิทธิผลประโยชน์ของผู้ประกอบการมากกว่า
แรงงาน ในกรณีที่แรงงานคนไทยเชื้ อสายมลายูถูกจับในข้อหาเป็ นแรงงานที่ไม่มีใบอนุใาตทางานทางสมาคมนี้ จะเป็ นผู ้
เจรจาต่อรองกับผู ้ ตรวจคนเข้าเมื อง นอกจากสมาคมต้มยาแล้ว แรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูยังได้สร้ างชุ มชนของตนเอง
ขึ้ นมาอย่างไม่เป็ นทางการ ผ่านความสัมพันธ์ระหว่ างบุคคลในสมาชิกในเครื อข่ายการย้ายถิ่น โดยมีการจัดการแข่งขั น
ฟุตบอลของแรงงานคนไทยเชื ้อสายมลายูที่ทางานในร้ านต้มยาเป็ นประจาทุ กปี ซึ่ งเรี ยกว่า Tom Yum Cup และมี การ
จัดการแข่งขัน Tom Yum Soccer League เป็ นประจาทุ กสัปดาห์ กิจกรรมของชุ มชนแรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูนี้
สามารถรวบรวมแรงงานคนไทยเชื้อสายมลายูในร้ านต้มยาจากทั่วกรุ งกัวลาลัมเปอร์ เข้าร่ วมการแข่งกันเป็ นจานวนมาก
ในแต่ละครั้ ง การจัดแข่ งกีฬานี้ ไม่ ได้เป็ นเพี ยงแค่นันทนาการเพียงอย่างเดียว แต่ยังเป็ นการสร้างชุมชน และขยาย
ความสัมพันธ์ภายในบุคคลภายในกลุ่มแรงงานไทยเชื้อสายมลายูอย่างต่อเนื่ อง
2.2 บทบาทเชิ งลบของเครือข่ายการย้ายถิ่น
บทบาทเชิงลบของเครือข่ายการย้ายถิ่ นไม่ได้ถูกพิจารณาในงานวิจัยการย้ายถิ่นที่ผ่านมา ถึงแม้ว่ าเครื อข่ายการ
ย้ายถิ่นจะมี บทบาทสาคัใต่ อกระบวนการย้ายถิ่นระหว่างประเทศ แต่ เครื อข่ ายนี้ ก็ส่งบทบาทเชิงลบต่ อผู ้ ย้ายถิ่ นที่เป็ น
สมาชิ กในเครื อข่ ายเช่นกั น บทบาทเชิงลบที่ เกิดจากการเครื อข่ายการย้ายถิ่นทาให้เกิดความเข้าใจที่ดียิ่ งขึ้ นต่ อ