2
บทนํ
า
ในป
จจุ
บั
นอุ
ตสาหกรรมในครั
วเรื
อนได
รั
บการสนั
บสนุ
นจากภาครั
ฐ จึ
งขยายจํ
านวนมากขึ้
นในป
จจุ
บั
น ซึ่
ง
อุ
ตสาหกรรมชนิ
ดนี้
มี
การใช
กํ
าลั
งคนเป
นแรงงานหลั
ก ประกอบกั
บอุ
ตสาหกรรมในครั
วเรื
อนนั้
นยั
งไม
มี
ระบบการป
องกั
น
ความปลอดภั
ย และการใช
ท
าทางการทํ
างานที่
ไม
เหมาะสม ซึ
่
งจะส
งผลต
อความเมื่
อยล
า การเจ็
บปวดของอวั
ยวะหรื
อ
กล
ามเนื้
อส
วนต
างๆของร
างกาย นอกจากนี้
ยั
งส
งผลกระทบต
อปริ
มาณและคุ
ณภาพของผลิ
ตภั
ณฑ
ที่
ลดลงอี
กด
วย โดยเฉพาะ
อย
างยิ่
งงานทอผ
าซึ่
งเป
นงานที่
ต
องใช
กํ
าลั
งกล
ามเนื้
อส
วนบนของร
างกายค
อนข
างมาก และถ
านั่
งทอผ
าเป
นระยะเวลานาน ทํ
า
ให
เกิ
ดป
ญหาทางด
านกล
ามเนื
้
อและกระดู
กได
(Cooper et al., 1992) ซึ่
งป
ญหาระบบโครงร
างและกล
ามเนื้
อ (Musculoskeletal
Disorder; MSDs) นั้
น เป
นการเจ็
บป
วยที่
เกี่
ยวเนื่
องจากการทํ
างานมากที่
สุ
ด (Banerjee and Gangopadhyay, 2003) จาก
การศึ
กษาของ ชลาลั
ย หาญเจนลั
กษณ
พบว
า กลุ
มที่
ทํ
างานทอผ
าส
วนใหญ
ปวดเมื่
อยกล
ามเนื้
อในระยะเวลา 1 เดื
อนที่
ผ
านมา
โดยมี
สาเหตุ
ส
วนใหญ
มาจากการทํ
างานทอผ
า รองลงมาเป
นการขนย
ายสิ่
งของที่
มี
น้ํ
าหนั
กมาก ซึ่
งป
ญหานี้
แสดงในลั
กษณะ
ของอั
นตรายทางการยศาสตร
และเป
นสาเหตุ
ที่
จะนํ
าไปสู
การไร
สมรรถภาพทางกายของประชากรในวั
ยทํ
างาน โดยป
ญหา
ระบบโครงร
างและกล
ามเนื้
อที่
เกี่
ยวเนื่
องจากงาน (Work-related Musculoskeletal Disorder; WMSDs) ก
อให
เกิ
ดป
ญหาใน
กล
ามเนื้
อ เส
นเอ็
น (tendon และ ligament) และเส
นประสาท หากไม
ได
รั
บการประเมิ
นและแก
ป
ญหาอย
างจริ
งจั
ง ดั
งนั้
น
วิ
ธี
การประเมิ
นทางด
านอาชี
วอนามั
ย สภาพแวดล
อมในการทํ
างานและการยศาสตร
จึ
งเป
นเครื่
องมื
อที่
สํ
าคั
ญในการชี้
วั
ดความ
เสี่
ยงและความรุ
นแรงที่
จะเกิ
ดขึ้
นจากการประกอบอาชี
พทอผ
า
โครงการวิ
จั
ยนี้
จึ
งมุ
งที่
จะศึ
กษาข
อมู
ลทางด
านอาชี
วอนามั
ย ความปลอดภั
ย สภาพแวดล
อมในการทํ
างาน และการย
ศาสตร
เพื่
อหาป
จจั
ยทางสุ
ขภาพ อาชี
วอนามั
ยและความปลอดภั
ย ที่
มี
ความสั
มพั
นธ
ต
อความไม
สบายในการทํ
างาน ซึ่
งจะ
ส
งผลกระทบต
อสุ
ขภาพของคนงานทอผ
า โดยใช
เครื่
องมื
อทางการประเมิ
นความเสี่
ยง พร
อมทั้
งนํ
าไปสู
การกํ
าหนดรู
ปแบบ
และเป
นแนวทางในการปรั
บปรุ
งมาตรฐานการปฏิ
บั
ติ
งานด
านอาชี
วอนามั
ย ความปลอดภั
ย และสภาพแวดล
อมในการทํ
างาน
รวมถึ
งการปรั
บปรุ
งท
าทางในการทํ
างานเพื
่
อลดการบาดเจ็
บจากการประกอบอาชี
พได
วิ
ธี
การวิ
จั
ย
รู
ปแบบการวิ
จั
ย
เป
นการศึ
กษาเชิ
งสํ
ารวจ ในพื้
นที่
อํ
าเภอเชี
ยงคํ
า อํ
าเภอดอกคํ
าใต
และอํ
าเภอจุ
น จั
งหวั
ดพะเยา
ประชากรและกลุ
มตั
วอย
าง
กลุ
มอาชี
พทอผ
าจํ
านวน 43 คน ครอบคลุ
ม การทอผ
าไทลื้
อ อํ
าเภอเชี
ยงคํ
า การทอผ
าอี
สาน อํ
าเภอดอกคํ
าใต
และ
การทอผ
าตี
นจก อํ
าเภอจุ
น จั
งหวั
ดพะเยา ซึ่
งมี
อาชี
พและความเชี่
ยวชาญในการทอผ
าด
วยมื
อ
วิ
ธี
ดํ
าเนิ
นการวิ
จั
ย
การศึ
กษาข
อมู
ลทางอาชี
วอนามั
ยและความปลอดภั
ยในการทํ
างาน
1.
ศึ
กษาแนวคิ
ดและป
จจั
ยที่
เกี่
ยวข
องกั
บอาชี
วอนามั
ยและความปลอดภั
ยในการทํ
างานเพื่
อใช
ในการ
สร
างแบบสอบถาม