การประชุมวิชาการและผลงานวิจัย มหาวิทยาลัยทักษิณ ครั้งที่ 17 2550 - page 534

4
เอนไซมไดเพปติดิลเพปติเดส โฟว หรือ ดีพี พี โฟว (dipeptidyl peptidase IV, DPP IV) เปนเอนไซมที่ พบวามี
ความสัมพั นธกับการทําลายอวั ยวะปริทันตโดยพบว า ดีพีพี โฟว จะทําลายคอลลาเจน ชนิ ดที่ 1 (collagen type I)
(Gossrau, 1979) ซึ่งเปนสวนประกอบที่สําคัญในเอ็นยึดปริทั นต (periodontal ligament) รวมกั บเอนไซมอื่นๆที่ผลิต
จากเซลล ในรางกายและจากสิ่งมีชีวิตอื่นๆที่อยู ในชองปาก (Elgun et al., 2000) สวนเอเอพี เปนเอนไซมที่บ งชี้วามี
แพรกระจายของโรคเนื้องอก (tumor invasion) และมีการทําลายของคอลลาเจน ชนิดที่ 4 ดวย (collagen type IV)
(Yoneda et al., 1992) อยางไรก็ตามมีการศึกษาเกี่ยวกั บการตรวจหาเอนไซมชนิดนี้ในน้ํ าลายนอยมาก โดยเอนไซม
ทั้ ง 2 ชนิดนี้อาจจะเกี่ยวของกับการทํ าลายอวัยวะปริทันต และอาจสามารถนํามาใชเปนตัวบงชี้ ในการวินิ จฉัยและ
บอกระยะโรคปริทั นตอักเสบที่ยังไมสงบได(Elgun et al., 2000)
วัตถุประสงค ในการศึกษานี้เพื่อ แอคติ วิตี้จําเพาะของเอเอพี และดีพี พี โฟว ในน้ําลายของคนไทยกลุมหนึ่งที่
มีสภาพปริทั นตที่ แตกตางกันเพื่อตรวจหาความสัมพั นธระหวางแอคติวิตี้จําเพาะของเอเอพี เอนไซมดีพี พี โฟว กับ
คาการตรวจวั ดทางคลินิกได แก คาของรองลึกปริทันต (pocket depth) คาระดับการยึดเกาะของเนื้อเยื่อปริทั นต
(clinical attachment level) และดัชนีการมีเลือดออกของเหงื อก (gingival bleeding index)
อุปกรณและวิธีการ
การคัดเลือกกลุมตัวอยาง
การศึกษานี้ เปนการศึกษาในผูป วยโรคปริทั นตอักเสบเรื้อรังเฉพาะที่และทั่ วไปทั้งปาก และผู ที่มีสภาพปริ
ทั นตปกติ จํานวน 90 คน อายุ ตั้งแต 20 ปขึ้นไปโดยอาสาสมัครตองไมมีโรคประจําตัว ไมไดรับยาปฏิชีวนะและหรือยา
ตานการอักเสบในชวง 3 เดือนที่ผานมา และไมสูบบุ หรี่ จากนั้นทําการแบงกลุมการศึกษาเปน 3 กลุม ดังนี้ กลุมที่ 1
คือกลุมควบคุ มเปนผูที่มีสภาพปริทันตปกติมีรองลึ กปริทันตน อยกวาหรือเทากับ 3 มิลลิ เมตร ไมมีการสูญเสียการยึด
เกาะของอวั ยวะปริทันตมากกวา 1 มิ ลลิเมตร และไมมีดัชนีการมี เลือดออกของเหงือกเกินรอยละ 20 จํ านวน 30 คน
กลุมที่ 2 คือผูป วยโรคปริทันตอักเสบเรื้อรังแบบเฉพาะที่ มีรองลึ กปริทันตที่ ลึกตั้งแต 5 มิลลิเมตร รอยละ 10-30 ของ
ตําแหนงที่ตรวจและมี การสูญเสียการยึดเกาะของอวัยวะปริทั นตตั้งแต 3 มิลลิเมตร จํ านวน 30 คน และกลุมที่ 3 คือ
เปนผู ปวยโรคปริทั นตอักเสบเรื้ อรังแบบทั่ วไป มีรองลึกปริทั นตที่ ลึกตั้งแต 5 มิลลิเมตร ตั้งแตรอยละ 50 ของ
ตําแหนงที่ตรวจ และมีการสูญเสียการยึ ดเกาะของอวัยวะปริทันตตั้งแต 3 มิลลิเมตร จํ านวน 30 คน งานวิจั ยนี้ผาน
การรั บรองจากคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยในมนุษยมหาวิทยาลัยขอนแกนและอาสาสมัครทุกคนได รับขอมูล
เกี่ยวกับการเข ารวมทําการศึกษาในครั้งนี้และเซ็นตใบยิ นยอมเขารับการศึกษาดวยความสมัครใจ
การเก็บน้ําลาย
อาสาสมั ครทุกคนจะถูกทําการเก็ บน้ําลายในเวลาชวงเชาเวลา 10.00-12.00 น. โดยใหอาสาสมัครทุกคน
บ วนปากดวยน้ํ า กลั้วปากและคอเปนเวลา 5 วินาที แลวบวนทิ้ ง 1 ครั้ง จากนั้นทําการเก็บน้ําลายแบบกระตุน โดย
การเคี้ ยวขึ้ผึ้งพาราฟ น (ที่ผานการทําให ปราศจากเชื้อแลว ขนาดมาตรฐาน) จับเวลาตั้งแตเริ่มเคี้ ยวจนกระทั่ งเก็บ
น้ํ าลายจากอาสาสมัครแตละคนได 10 มิ ลลิลิตร แลวใหอาสาสมัครบวนน้ําลายและขี้ผึ้งลงในบีกเกอรที่ปราศจากเชื้อ
แลวนําน้ําลายที่ไดไปปนเหวี่ยงเปนเวลา 15 นาที ที่ 15,000 รอบตอนาที ที่ 4 องศาเซลเซียส จากนั้นนํ าน้ําลายที่ได
ไปเก็บที่อุณหภูมิ -20 องศาเซลเซี ยส จนกวาจะนํามาทดสอบ