2
คํ
านํ
า
โครงการหนึ่
งตํ
าบลหนึ่
งผลิ
ตภั
ณฑ
(One Tambon One Product: OTOP) เป
นนโยบายเศรษฐกิ
จของรั
ฐที่
มุ
ง
ฟ
นฟู
และกระตุ
นเศรษฐกิ
จในระดั
บรากหญ
าโดยมี
เป
าหมายเพื่
อสร
างงานและเพิ่
มพู
นรายได
ให
แก
ประชาชนใน
ชนบท ผลของการดํ
าเนิ
นนโยบายดั
งกล
าวได
ก
อให
เกิ
ดการรวมกลุ
มการผลิ
ตขึ้
นมากมายโดยเฉพาะอย
างยิ่
งกลุ
มการ
ผลิ
ตสิ
นค
าหั
ตถกรรมพื้
นบ
านประเภทผ
าทอ ผ
าทอพื้
นบ
านมี
หลากหลายชนิ
ด แต
ละชนิ
ดมี
ความความงดงามแตกต
าง
กั
น เนื่
องจากองค
ความรู
ในการทอผ
าได
มี
การถ
ายทอดและสื
บต
อจากรุ
นสู
รุ
น เริ่
มตั้
งแต
กระบวนการผลิ
ต การสร
าง
ลวดลาย
และสี
สั
น
ส
งผลให
ผ
าทอของแต
ละท
องที่
มี
เอกลั
กษณ
เฉพาะสะท
อนให
เห็
นถึ
งวิ
ถี
ชี
วิ
ตและวั
ฒนธรรม
ประเพณี
ท
องถิ่
น
จั
งหวั
ดนครศรี
ธรรมราชเป
นอี
กจั
งหวั
ดหนึ่
งที่
มี
ชื่
อเสี
ยงในการทอผ
ามาช
านาน ผ
าทอเมื
องนครรู
จั
กกั
นดี
ใน
นามของ “ผ
ายกเมื
องนคร” ซึ่
งมี
เอกลั
กษณ
คื
อเป
นผ
าที่
มี
ลายในตั
วเอง ภายหลั
งการดํ
าเนิ
นโครงการ OTOP ผ
ายกเมื
อง
นครได
กลายเป
นสิ
นค
าที่
หลายพื้
นที่
กํ
าหนดเป
นสิ
นค
า OTOP ของตน ในจํ
านวนนั้
นมี
กลุ
มผู
ผลิ
ตในตํ
าบลแม
เจ
าอยู
หั
ว อํ
าเภอเชี
ยรใหญ
ซึ่
งเรี
ยกว
ากลุ
มผู
ผลิ
ตผ
าทอเนิ
นธั
มมั
ง ซึ่
งเริ่
มการทอผ
าตั้
งแต
มี
การจั
ดตั้
งศู
นย
ศิ
ลปาชี
พบ
าน
เนิ
นธั
มมั
งขึ้
นในป
2537 เนื่
องจากผ
ายกเมื
องนครที่
ผลิ
ตในตํ
าบลแม
เจ
าอยู
หั
ว มี
สี
สั
นงดงามและหลากหลายลวดลาย
ได
แก
ลายลู
กแก
ว ลายก
างปลา ลายดอกดาหลา ลายดอกบานไม
รู
โรย ลายดอกบานชื่
น ลายดอกทานตะวั
น ลายพู
ประเสริ
ฐ ลายสุ
พรรณสาร ลายชั
ยพฤกษ
ลายสายน้ํ
าผึ้
ง และลายสก
อต จึ
งได
รั
บความนิ
ยมเป
นอย
างดี
โดยเฉพาะจาก
กลุ
มลู
กค
าซึ่
งเป
นข
าราชการและนั
กท
องเที่
ยว ส
งผลให
ผู
ผลิ
ตมี
รายได
และความเป
นอยู
ดี
ขึ้
น นั
บเป
นตั
วอย
างของกลุ
ม
ผู
ผลิ
ตสิ
นค
า OTOP ที่
ประสบผลสํ
าเร็
จซึ่
งน
าสนใจศึ
กษาเพื่
อใช
เป
นต
นแบบให
กั
บกลุ
มผู
ผลิ
ตอื่
นๆ ต
อไป
งานวิ
จั
ยเรื่
องการผลิ
ตและผลตอบแทนจากการประกอบหั
ตถกรรมผ
ายกเมื
องนคร
กรณี
ศึ
กษาผู
ผลิ
ตใน
อํ
าเภอเชี
ยรใหญ
จั
งหวั
ดนครศรี
ธรรมราช มี
วั
ตถุ
ประสงค
เพื่
อวิ
เคราะห
การผลิ
ต การจํ
าหน
าย ผลตอบแทน ป
จจั
ยที่
มี
ความสั
มพั
นธ
กั
บผลตอบแทนและป
ญหาจากการผลิ
ตและการจํ
าหน
าย โดยมี
เป
าหมายเพื่
อเสนอแนะแนวทางในการ
พั
ฒนาการผลิ
ตและการตลาด ตลอดจนหาแนวทางในการเพิ่
มรายได
ให
แก
ผู
ผลิ
ตผ
าทอในพื้
นที่
ศึ
กษา อั
นจะนํ
าไปสู
การพั
ฒนาเป
นกลุ
มผู
ผลิ
ตต
นแบบในการส
งเสริ
มพั
ฒนากลุ
มผู
ผลิ
ตผ
าทอกลุ
มอื่
นๆ ต
อไป
วิ
ธี
การดํ
าเนิ
นวิ
จั
ย
การวิ
จั
ยครั้
งนี้
เป
นการวิ
จั
ยเชิ
งสํ
ารวจ โดยวิ
ธี
การสั
มมโนประชากรผู
ผลิ
ตทั้
งหมด จํ
านวน 120 ราย จํ
าแนก
เป
นผู
ผลิ
ตอิ
สระ 60 รายและผู
รั
บจ
างผลิ
ต 60 ราย โดยใช
แบบสั
มภาษณ
ที่
ผู
วิ
จั
ยสร
างขึ้
นเอง ตั
วแปรที่
ใช
ในการวิ
จั
ย
แบ
งออกเป
น 2 ประเภท ดั
งนี้
ตั
วแปรอิ
สระ ได
แก
อายุ
การศึ
กษา ประสบการณ
การผลิ
ต จํ
านวนกี่
ทอผ
า จํ
านวน
ชั่
วโมงทอผ
าในหนึ่
งวั
น ลั
กษณะการจํ
าหน
าย ส
วนตั
วแปรตาม ได
แก
ผลตอบแทนจากการประกอบหั
ตถกรรมผ
ายก
เมื
องนคร และระดั
บป
ญหาในการผลิ
ตและการจํ
าหน
ายผ
ายกเมื
องนคร สถิ
ติ
ที่
ใช
ได
แก
ค
าเฉลี่
ย ค
าร
อยละ ไคสแควร
และสั
มประสิ
ทธิ์
การณ
จรคระแมร
ผลการวิ
จั
ยและอภิ
ปรายผล
ผลการวิ
จั
ย
1. ข
อมู
ลทั่
วไป สภาพการผลิ
ต และช
องทางการจํ
าหน
ายของผู
ผลิ
ต
ผลการวิ
จั
ยพบว
า ประชากรผู
ผลิ
ตผ
ายกเมื
องนคร ส
วนใหญ
เป
นเพศหญิ
ง มี
อายุ
อยู
ระหว
าง 30 – 39 ป
มี
ระดั
บการศึ
กษาอยู
ในระดั
บชั้
นประถมศึ
กษา สถานภาพการสมรสส
วนใหญ
สมรสแล
ว ผลิ
ตผ
าทอเป
นหลั
กและอาชี
พ
เสริ
มในสั
ดส
วนใกล
เคี
ยงกั
น โดยส
วนใหญ
มี
ประสบการณ
ทอผ
าไม
เกิ
น 5 ป
สํ
าหรั
บสถานที่
ที่
ใช
ในการทอผ
า จะทอ