full2010.pdf - page 1586

1548
P62
„µ¦ž’·´˜·°ŠÂ¡š¥rš¸ÉÁ„¸É¥ª o°Š„´„µ¦Á„·—¡·¬˜n°˜´‹µ„¥µ˜oµœª´–æ‡: „n°œÂ¨³¦³®ªnµŠ„µ¦¦´„¬µ
Physicians’ Practices Related to Antituberculosis Drug-induced Hepatotoxicity:
Before and During the Treatment
วิรงรอง เลิศพงษพิรุฬห1 วิลาวัณย ทองเรื อง2 เพชรวรรณ พึ่งรัศมี 3 และฉวีวรรณ รัตนจามิตร 2
Wirongrong Lertphongpiroon1 , Wilawan Thongraung2, Petchawan Pungrassami 3 and Chaveewan Ratanajamit 2
š‡´—¥n °
การศึกษานี้ เปนการสํารวจการปฏิ บัติของแพทยเกี่ยวกั บการปองกันและการติ ดตามเฝาระวังการเกิดพิษตอ
ตับจากยาตานวัณโรค โดยการใชแบบสอบถามชนิดตอบดวยตนเอง กลุมตัวอยางเปนแพทยที่รับผิดชอบดู แลรักษา
ผูป วยวั ณโรค (ผูปวยที่มีอายุ ตั้งแต 15 ป ขึ้นไป) ของโรงพยาบาลสังกั ดสํานั กงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
73 โรงพยาบาลใน 7 จังหวัดภาคใตตอนล าง จํานวนทั้ งสิ้น 271 คน จํานวนแพทยที่สงแบบสอบถามกลั บคืนมาคือ
178 คน (รอยละ 65.7) ในจํานวนนี้พบวา กอนเริ่มการรักษาวัณโรคพบวา แพทย 140 คน (รอยละ 78.7) สั่ งตรวจทาง
หองปฏิ บัติการที่เกี่ยวข องกับการทํ างานของตับเปนคาเริ่มตนกอนการรั กษา ซึ่งแพทยสวนใหญจะสั่งตรวจผูป วยทุก
ราย โดยคาทางหองปฏิบั ติการที่แพทยมากกวารอยละ 90 สั่ งตรวจ คือ aspartate aminotransferase (AST), alanine
aminotransferase (ALT) นอกจากนี้พบวาแพทย 42 คน (รอยละ 23.6) ได ตรวจเลือดเพื่อหาไวรัสตับอักเสบกอนเริ่ ม
การรั กษา โดยสวนใหญจะสั่งตรวจหาไวรัสตับอักเสบบีและซี สําหรับการปฏิบัติของแพทยเพื่อติดตามเฝาระวังการ
เกิดพิษตอตับระหวางการรักษาวัณโรคนั้น พบวาแพทย รอยละ 92.7 ได สอบถามพูดคุยกั บผูป วยเกี่ยวกับอาการที่อาจ
บ งชี้ถึงความผิ ดปกติของตับ แตประมาณหนึ่งในสามของแพทยกลุ มนี้ ไมไดสอบถามในผูป วยทุกราย นอกจากนี้
พบว าแพทยรอยละ 84.8 ไดสั่งตรวจติดตามคาทางหองปฏิบัติการที่เกี่ยวของกับการทํางานของตับในระหวางการ
รักษาดวย โดยแพทยรอยละ 80.1 จะสั่งตรวจคา AST และ ALT และรอยละ 19.4 ของแพทยที่สั่ งตรวจการทํางาน
ของตับนี้ จะสั่งตรวจทุก 2 สัปดาห ภายใน 2 เดื อนแรก รอยละ 9.4 จะสั่งตรวจเมื่ อผูปวยมีอาการทางคลินิกของภาวะ
พิษตอตั บเทานั้ น จากการศึกษานี้พบวาการปฏิ บัติของแพทยที่เกี่ยวของกับการเกิดพิ ษตอตับจากยาตานวัณโรคทั้ง
กอน และระหว างการรั กษาวัณโรคนั้นมี ความหลากหลาย แตส วนใหญจะเหมาะสมตามแนวปฏิบั ติที่ แนะนําโดย
สถาบันทางการแพทยตางๆทั้งในประเทศไทยและต างประเทศ ขอมูลการปฏิ บัติของแพทยนี้ จะนําไปใช เปนพื้นฐาน
ในการกําหนดรายละเอียดของเนื้อหาสําหรั บการอบรมเกี่ยวกั บเรื่องดังกลาว ใหกับแพทยอยางเหมาะสมตอไป
‡ÎµÎµ‡´ : การปฏิบัติ แพทย พิ ษตอตับยาวั ณโรค
1 นักศึ กษาปริญญาโท ภาควิชาเภสัชกรรมคลินิก คณะเภสัชศาสตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร อ.หาดใหญ จ. สงขลา 90110
Master's student in Clinical Pharmacy, Faculty of Pharmaceutical Sciences, Prince of Songkla University, Hat Yai, Songkla 90110.
Corresponding author : โทรศัพท/โทรสาร 0 7329 1023/0 7329 1166 E-mail:wirongrongnk@yahoo.com
2 อาจารย ประจําภาควิชาเภสัชกรรมคลิ นิก คณะเภสั ชศาสตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร อ.หาดใหญ จ. สงขลา 90110
3 นายแพทย 9 ดานเวชกรรมป องกัน ศูนยวัณโรคที่ 12 จังหวัดยะลา อ.เมือง ยะลา 95000