เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 150

1
กลยุทธ์ ป้ องกันกาจัดโรคแมลงศัตรู พริกโดยเกษตรกรมีส่วนร่ วม:เพื่อเพิ่มรายได้และความมั่นคงอาหาร
Strategies for Disease and Insect Pest Control on Chili Planting by Farmers Participating:
Implication for Increase Income and Food Security
ทิพวรรณ มานนท์1* จินันทนา จอมดวง2 และ อารยะ วรามิ ตร3
Tippawan Manond1* Jinantana Jomduang 2 and Araya Varamit3
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการครั้ งนี้ มุ่งเน้นให้เกษตรกรมีส่วนร่ วมในการป้ องกันกาจัดโรคแมลงศัตรู สาคัญของพริ ก
เพื่อเพิ่มรายได้และสร้างความมั่นคงอาหารในชุ มชน พื้นที่ศึ กษาวิจั ย คือ บ้านต้นต้อง ตาบลพิ ชัย อาเภอเมือง จังหวัด
ลาปาง ทาการคัดเลือกกลุ่ มตัวอย่าง 30 คน ใช้วิธีการสุ่ มแบบเจาะจง รวมทั้ งคัดเลือกเกษตรกรอาสาสมัคร 4 คน เพื่อ
จัดทาแปลงสาธิ ตแลกเปลี่ยนเรี ยนรู้ ในชุมชน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ใช้วิธีสั มภาษณ์แบบตัวต่อตัว
ดาเนิ นการฝึ กอบรมเชิงปฏิบัติการ การสังเกตการณ์ การจัดตั้งกลุ่ม การประชุ มระดมสมองแบบมีส่วนร่ วม สถิติที่ ใช้ คือ
ค่าร้ อยละ ค่าเฉลี่ย ค่า t – test ผลการศึ กษา พบว่า เกษตรกรสามารถป้ องกันกาจัดโรคแมลงศัตรู พริ กในไร่ ได้
เมื่อเปรี ยบเทียบก่อนและหลังเข้าร่วมโครงการวิจัย ยืนยันว่า เกษตรกรได้รับผลผลิตและรายได้เพิ่มขึ้ นอย่างมีนัยสาคัญ
ทางสถิติ (p < 0.01) จากการศึ กษาครั้ งนี้ เสนอแนะว่า การเปิ ดโอกาสให้เกษตรกรแลกเปลี่ยนเรี ยนรู้ ร่วมกันโดยมุ่งเน้น
การประยุกต์ เทคโนโลยีที่ เหมาะสมเพื่อแก้ไขปั ญหาที่นาไปใช้ปฏิ บัติได้จริ ง ทาให้เกษตรกรผู ้ ปลู กพริ กมีรายได้เพิ่มขึ้ น
ซึ่ งจะส่ งผลทาให้มีความมั่นคงทางด้านอาหารต่อไป
คาสาคัญ : การป้ องกันกาจัดโรคแมลงศัตรู พริก การมีส่วนร่ วมของเกษตรกร การเพิ่มรายได้
Abstract
This participatory action research was focused on the encouraging farmers to participate in disease and
insect pests control on Chili farming, this would imply for increase income and food security. Thirty farmers were
selected by purposive random sampling from Thontong village at Muang district, Lampang province. After,
establishment and development group and then selected 4 farmers who were volunteers to organize demonstration
plots for knowledge exchange and collaborative learning in the community. All farmers participated in training
workshops and brainstorming. Data collection was done by observation and face to face interview questionnaires.
Statistical analysis such as percentage, mean and t – test were used. The results showed that, farmers can prevent
disease and pest elimination on chili in their own farm. When considered to income from chili production, it was
found that after participating this project, yield and income were increasingly high (p < 0.01). The finding implied
that success in disease and insect pests control could be achieved by giveing a chance for farmers to exchange
knowledge and collaborative learning which would help them to solve their own problems. Furthermore, this will
result to increase their income and food security.
Keywords : Disease and Insect Pests Control of Chili, Farmers Participation, Increase Income
1ผศ., 2 รศ.ดร., 3อ. สถาบันวิจัยเทคโนโลยีเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา อ.เมื อง จ.ลาปาง 52000
* Corresponding author : e-mail: tmanond@hotmail.comTel (มื อถือ). 086-1867-306