เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 153

4
(ก) (ข) (ค)
ภาพที่ 2 โรคโคนเน่าหรื อเหี่ ยวที่เกิดจากเชื้อรา Fusarium oxysporum (ก) ต้นพริ กที่เป็ นโรคแสดงอาการเหี่ยว
ทั้งต้น (ข) รากที่ถูกเชื้อเข้าทาลายเน่าเปื่ อยผิวหลุดลอก (ค) โรคโคนเน่าที่เกิดจากเชื้อรา Sclerotium rolfsii
ดังนั้ นเพื่อป้ องกันกาจั ดโรคสาคัญของพริ กที่ ระบาดในชุมชน เช่ น โรคแอนแทรคโนส และโรคโคนเน่ า
เกษตรกรจึงได้ร่ วมกันแก้ไขปั ญหา โดยให้สมาชิ กทุกคนดูแลและทาความสะอาดแปลงผลิตพริ กของตนเอง ทาการตรวจ
สภาพแปลงเพื่อสังเกตการณ์เกิ ดการระบาดของโรค ทาการบันทึกระยะเวลาการเกิดโรคในแปลงปลูกพริ กของตนเอง
อี กทั้ งให้สมาชิกเกษตรกรทุ กคนผลิ ตเชื้ อรา T. virens ชนิดเม็ ดเพื่อนาไปรองก้นหลุมปลู ก ก่อนย้ายกล้าพริ กลงแปลง
รวมทั้ ง ล้างสปอร์เชื้ อรา T. virens และนาไปฉี ดพ่นต้นพริ กในระยะติ ดผลอ่อนขนาดความยาว 1 เซนติ เมตร ทุก 7, 10
และ 13 วัน จากการทดลองร่ วมกับเกษตรกรในพื้นที่ เป้ าหมาย พบว่า วิธีการดังกล่ าวสามารถช่วยป้ องกันและกาจัด
โรคแอนแทรคโนส โรคโคนเน่ า ซึ่ งสนับสนุนงานวิจัยของ ปวีณาและคณะ (2552) ยืนยันว่า การฉีดพ่ น เชื้ อรา T. virens
ลดการเกิดโรคบนผลพริ กได้ดี อย่างไรก็ ตามแม้ว่าเกษตรกรภายในกลุ่มทุ กคนใช้เชื้ อรา T. virens ป้ องกันกาจัดโรค
ดังกล่าว แต่ยังคงมีเกษตรกรบางรายใช้เชื้อรา T. virens ในอัตราไม่ถูกต้องเหมาะสม ทั้ งนี้ เนื่องจากขาดความตระหนัก
ถึ งการออกฤทธิ์ ของเชื้ อรา T. virens ที่มีประสิทธิ ภาพและประสิทธิ ผล คือ ต้องใช้ตามอัตราส่ วนและระยะเวลาที่ แนะนา
อย่างเคร่ งครัด นอกจากนี้ เกษตรกรยังได้ร่ วมกันหาแนวทางผสมผสานวิธีอื่ นๆที่ประหยัดและปลอดภัย เพื่อป้ องกันกาจัด
โรคสาคัญของพริก เช่น ใช้เมล็ดพันธุ์ปราศจากโรคโดยก่อนการเพาะให้นาเมล็ดพันธุ์ พริกแช่ในน้ าร้อนอุณหภูมิ 52 Oซ.
หรื อน้ าผสมยาฆ่าเชื ้อรา เพื่อกาจั ดเชื้ อที่อาจติ ดมากับเมล็ดพันธุ์ การริ ดกิ่งแขนงที่ ต่าใกล้ดิ นเพื่อลดการลุกลามของ
เชื้อโรคจากดิน รวมทั้ งการลดความหนาแน่นทรงพุ่มซึ่งจะช่ วยลดความชื้ นในทรงพุ่ม ทาให้ลดการเกิ ดโรคได้
หนอนแมลงวันผลไม้เจาะผลพริก (Bactrocera latifrons) ได้ก่อความเสี ยหายต่อผลผลิตพริ กเป็ นอย่างมาก
มีสาเหตุที่มาของปั ญหา คือ เกษตรกรทิ้งผลพริ กที่ถูกแมลงเข้าทาลายไว้ในแปลง ทาให้เกิดการฝักตัวของหนอนแมลงวัน
พริกที่อยู่ในดิน ซึ่ งจะก่อให้เกิดการระบาดเพิ่มมากขึ้ นในฤดูกาลเพาะปลูกปี ถัดไป ดังนั้ นแนวทางแก้ไขทาได้โดยเก็บผล
พริกที่ถูกแมลงเข้าทาลาย นาใส่ ถุงดามัดปากถุงให้แน่นและนาออกไปทิ้งนอกแปลง หรื อนาผลพริกที่มีหนอนเจาะไปเผา
ทาลายนอกแปลง และการกาจัดดักแด้ในดิ นโดยหว่านเชื้ อรา Beauveria sp. รอบโคนต้น ตลอดจนใช้เหยื่อพิษล่อตัวเต็ ม
วัยเพศเมี ยก่อนวางไข่ในผลพริ ก จะเป็ นการช่ วยลดการเข้าทาลายผลพริ กได้ดี (ภาพที่ 3)
ภาพที่ 3 การใช้เหยื่อพิษล่อเพื่ อกาจัดหนอนแมลงวันผลไม้เจาะผลพริก