เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 51

3
เกิดขึ้นได้ รวมถึงการสร้างวิสัยทัศน์ขององค์กรที่เหมาะสมซึ่งทาให้องค์กรมีกรอบและทิ ศทางการดาเนินงานที่ชัดเจน
วัฒนธรรมองค์กรจึงเป็นปัจจัยที่สาคัญและมีความสั มพันธ์กับการเพิ่มประสิทธิผลของการจัดการความรู้ ที่จะนาไปสู่
ผลสาเร็จขององค์กร ดั งนั้น การดาเนินงานของมหาวิทยาลัยเอกชนจึงควรต้ องมุ่งพัฒนาและส่งเสริมให้เกิดวัฒนธรรม
องค์กรด้านความไว้ วางใจ ความร่วมมือ และการเรียนรู้ขึ้นในหน่ วยงานระดับต่าง ๆ ดังนี้คือ
1. วัฒนธรรมความไว้วางใจระหว่างเพื่ อนร่วมงาน (Trust) ถือว่าเป็นพื้นฐานในการทางานให้ประสบ
ความสาเร็จ การสร้ างความสามัคคีและความไว้วางใจในองค์กรควรเริ่มจากการมีวิสัยทัศน์ร่วมกั น คือ มีแนวคิด มี
ทัศนคติ และวัตถุประสงค์ หรือเป้าหมายที่เป็นไปในทิศทางเดี ยวกัน โดยที่รูปแบบของความไว้วางใจสามารถแบ่ งออก
ได้เป็น 4 ลักษณะคือ 1) ความไว้วางใจในความสามารถของตัวเองที่เกิดขึ้นในตัวบุคคล ซึ่งเป็ นสิ่งที่สะสมมาจาก
ประสบการณ์และสภาพแวดล้อมที่มีความแตกต่ างกันในแต่ละบุคคล 2) ความไว้วางใจในบุคคลอื่น ที่เกิดขึ้นจาก
กระบวนการทางความคิดและการรับรู้ทางด้ านอารมณ์ โดยมีความสั มพันธ์พื้นฐานของความเชื่ อที่มาจากครอบครัวเป็น
หลัก และสืบเนื่ องมาถึงความเชื่อระหว่างบุคคลภายนอก 3) ความไว้วางใจในระบบที่ ไม่เป็นส่วนตัว ไม่สามารถ
ควบคุมได้ การยอมรับความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นในการเข้าใช้ระบบ เช่น ระบบสั งคม เศรษฐกิจ การเมือง เป็นต้น 4) ความ
ไว้วางใจของตัวบุ คคลในด้านวัตถุ เช่น อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ ที่ นามาใช้ในการปฏิบั ติงานมีความน่าเชื่อถือมาก
น้อยเพียงไร การรักษาความปลอดภัยของข้อมู ลให้เป็นความลับและมีความเป็ นส่วนตัวมากน้อยเพียงใด
2. วัฒนธรรมความร่วมมือ( Collaboration) ซึ่งโดยรากศัพท์แล้ว หมายถึง ความร่วมมือหรือความช่วยเหลือ ที่
บุคคลมุ่งจัดการกับความขัดแย้งให้เกิดความพอใจแก่ทั้งตนเองและแก่ผู้อื่นและเป็นความร่วมมือร่วมใจในการแก้ไข
ปัญหาที่มุ่งให้เกิดประโยชน์ทั้งสองฝ่าย อันจะนาไปสู่ การเรียนรู้และการทางานเป็นทีมร่วมกันในระดับบุคคล ระดับ
หน่วยงานและระดับข้ามหน่วยงาน โดยความร่ วมมือที่เกิดขึ้ นนี้สามารถพัฒนาไปสู่การสร้างเครื่ อข่ายที่มีศักยภาพใน
การประสานประโยชน์ระหว่างองค์กร ชุมชน และสังคมที่ เข็มแข็ง
3. วัฒนธรรมการเรียนรู้ในองค์กร( Learning) ระดับของการเรี ยนรู้สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ระดับ (Senge,
1990) คือ 1) การเรียนรู้แบบปรั บตัว ( Adaptive Learning) เป็นการเรียนรู้ในการตรวจหาและแก้ไขข้อผิดพลาดในการ
ปฏิบัติงานประจาภายใต้ประเพณี ธรรมเนียมปฏิบัติที่เคยมีมา หรือแก้วิธี การปฏิบั ติงานภายใต้ กรอบกติกาเดิม 2) การ
เรียนรู้แบบสร้างสรรค์ (Generative Learning) เป็นการเรียนรู้ที่ มีการทบทวนปรับปรุงธรรมเนียมปฏิบัติ นโยบายและ
วัตถุประสงค์ขององค์กร ซึ่งเป็นการเรียนรู้ที่ สามารถทาให้เกิดการคิดนอกกรอบและสร้ างนวัตกรรมขององค์กรได้ ซึ่ง
บดินทร์ วิจารณ์ (2549) กล่ าวถึงรูปแบบของการเรี ยนรู้ในองค์กรว่า บุคคลสามารถสร้างวิธีการเรี ยนรู้ได้จาก 1) การ
เรียนรู้จากการเปลี่ยนแปลง 2) การเรียนรู้วิธีเรียนรู้ 3) เรียนรู้และแบ่งปันความรู้ร่วมกัน 4) สร้างพลังการเรียนรู้ร่วมกัน
และ5) แปลงความรู้เป็นคุณค่า
การศึกษาวัฒนธรรมองค์กรด้านความไว้ วางใจ ความร่วมมือ การเรียนรู้ กับการจัดการความรู้ของมหาวิทยาลัย
เอกชนครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวัดระดับวัฒนธรรมองค์ กรและการจัดการความรู้ของมหาวิทยาลัยเอกชน และเพื่อศึกษา
ความสัมพันธ์ระหว่ างวัฒนธรรมองค์กรกับการจัดการความรู้ของหน่วยงาน ซึ่งความรู้ที่ได้ จากการศึกษาครั้งนี้สามารถ
เพิ่มศั กยภาพการปฏิบัติงานของอาจารย์ในมหาวิทยาลัยเอกชน ซึ่งจะนาไปสู่การเพิ่ มประสิทธิภาพและประสิ ทธิผลการ
จัดการศึกษาของมหาวิทยาลัยเอกชน และสามารถนาความรู้ ที่ได้ใช้เป็นแนวทางในการเสริ มสร้างให้ เกิดความไว้วางใจ
ระหว่างกัน ความร่วมมือกันหรือการทางานเป็นทีม และเกิดกระบวนการเรียนรู้ของคณาจารย์และบุ คลากรใน
มหาวิทยาลัยเอกชนและสถาบันอื่นที่เกี่ยวข้องอย่างสอดคล้องและเหมาะสมกับการจัดการศึกษาในยุคแห่งสังคม
ฐานความรู้ (Knowledge base society)