เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 231

ปริ มาณโปรตีนตามระยะเวลาการเก็บเกีÉยว เพราะ การเก็บเกีÉยวข้าวในเวลาทีÉเหมาะสม มี ผลให้ระดับโปรตี นในเมล็ดสูง
ทีÉสุด และปริ มาณการสะสมและกระจายของโปรตีนจะมี มากในส่ วนผิวของเมล็ดข้าว ข้าวทีÉยังไม่ แก่จัดจึ งยั งมีปริ มาณ
การสะสมของโปรตีนทีÉผิวเมล็ดตํ Éา (Seetanum and De Datta, 1973) ส่ วนปริมาณสารกาบาทีÉนํ Ê าหนักข้าว100 กรั ม
(ตารางทีÉ 1) ไม่ มีความแตกต่ างกัน คื อมีค่าน้อยกว่า 0.25 มก. ทัÊ ง3 ระยะเก็ บเกีÉยว ใกล้ เคียงกับค่ าการวิเคราะห์ในข้าว
กล้องหอมมะลิ 105 เท่ากั บ 0.32 มก. (วรนุช, 2551) แต่ตํ Éากว่าปริ มาณกาบาจากการเพาะข้ าวเปลือกพั นธุ์ สังข์หยดพั ทลุง
ทีÉมีค่า0.80 มก. (วรนุ ช, 2553)
ปริ มาณวิตามิ นบีหนึ Éง (ตารางทีÉ 1) ทีÉ ระยะเก็บเกีÉยวตั Êงแต่37 – 44 วันหลั งออกดอก มี ค่าไม่ แตกต่างกัน คือ อยู่
ในช่วง 0.47-0.48 มก./100 ก. แต่ ให้ค่าสูงกว่าวิตามิ นบีหนึ É งในข้าวกล้อง กข15 สุ พรรณ 60 และมะลิ 105 มีค่าเท่ ากับ
0.40 0.34 และ0.39 มก./100 ก. (พีชยา, 2541) แต่ต่างจากระยะเก็บเกีÉยว 30 วั น ทีÉมีค่าตํ Éากว่า และแตกต่างทางสถิติอย่ างมี
นัยสําคัญ (P<0.05) ส่ วนสารประกอบฟิ นอลิ ก และฟลาโวนอยด์ในเมล็ดข้าวกล้อง (ภาพทีÉ 1) พบว่ ามีค่าสู งสุ ด
เช่นเดียวกั นทีÉระยะ 44 วั นหลังออกดอก เท่ ากับ21 มก. สมมูลกรดแกลลิก และ 22.8 ไมโครกรัมสมมูลเคทิชิน/100 กรั ม
นํ Ê าหนักแห้ง และลดตํ Éาลงมาในระยะ 30 และ 37 วัน ตามลํ าดับสอดคล้ องกับนวลศรี และอัญชนา (2546) กล่าวว่ารําและ
จมูกข้าวประกอบไปด้วยสารต้านอนุ มูลอิสระมากกว่ า 100 ชนิด และสารประกอบฟิ นอลิกมีค่าสูงขึ Ê นตามระยะเวลาเก็บ
เกีÉยวทีÉยาวนานขึ Ê น
ตารางทีÉ 1 ผลของระยะเวลาการเก็บเกีÉ ยว 3 ระยะต่อคุณค่าทางโภชนาการบางประการในข้าวกล้ องสังข์หยดพัทลุง
อายุเก็บเกีÉ ยว โปรตีน (%) ความชืÊ น (%) GABA
(มก./100 กรัม)
วิตามินบี 1
(มก./100 กรัม)
30 วัน 7.05 ± 0.04a 12.50 ± 0.13 a <0.25 0.41 ± 0.01 a
37 วัน 7.43 ± 0.02b 12.51 ± 0.11 a <0.25 0.48 ± 0.02 b
44 วัน 8.10 ± 0.05c 12.51 ± 0.12 a <0.25 0.47 ± 0.02 b
หมายเหตุ : เปรียบเทียบค่าเฉลีÉยในแนวตั Ê งโดยใช้ตัวอั กษร ถ้าตั วอักษรเหมื อนกันกํากั บ ไม่มีความแตกต่างทางสถิติทีÉ
ระดับความเชืÉอมัÉ น95 เปอร์เซ็ นต์ (P>0.05)
2. ระยะเวลาในการเก็บรักษาข้าวเปลือกต่อคุณค่ าทางโภชนาการของข้าวกล้องและข้ าวกล้องงอกสั งข์หยดพัทลุง
ปริ มาณโปรตีน วิตามินบีหนึÉ ง สารประกอบฟิ นอลิก และฟลาโวนอยด์ ในข้ าวสังข์หยดพั ทลุงทีÉระยะเก็บเกีÉยว
44 วันหลั งออกดอก มีแนวโน้ มคุณค่าทางโภชนาการดีทีÉ สุดเมืÉอเก็บรักษาเป็ นเวลา 4 เดื อน (ตารางทีÉ 2) พบว่า ปริมาณ
โปรตีนในข้ าวกล้องสั งข์หยดพัทลุ งในแต่ละเดือน มี ค่าไม่ แตกต่ างกันทางสถิ ติ (P>0.05) และไม่ต่างกับกลุ่ มควบคุม
(เดือนทีÉ 0) โดยมีค่า 8.07 – 8.10 % การเก็ บรักษาทั Ê ง4 เดือนไม่ มีผลต่ อการเปลีÉยนแปลงความชืÊน ทั Ê งนี Ê ความชืÊ นในข้าว
กล้องควรอยู่ในช่วง10-18 % หากมีค่าสูงกว่านี Ê จะทํ าให้ข้าวเกิดการเสืÉ อมเสี ยเนืÉองจากจุลินทรี ย์บริ เวณผิ วเมล็ดส่งผลให้
อายุการเก็ บรักษาสั Ê นลง(Hiromichi et.al ., 2003)
ปริมาณสารกาบา (ตารางทีÉ 2) มี ความแตกต่ างทางสถิติอย่างมีนัยสําคัญ (P<0.05) โดยมีแนวโน้มของการ
เพิÉ มขึ Ê นตามระยะเวลาการเก็บรักษา และมีค่าสูงสุ ดในเดือนทีÉ 4 เท่ ากับ 7.37 มก. และตํ ÉาทีÉ สุดในเดื อนแรก เท่ากั บ 2.71
มก./100 ก. ซึÉ งมีค่าสูงกว่าปริ มาณกาบาในข้ าวกล้องมันปู ทีÉมีค่า 1.03 มก./100 ก. เช่นเดียวกับ Horino et. al (1994) ทีÉ
พบว่าสารกาบาในจมูกข้าวทีÉ เก็บรักษา 269 วัน มีสารกาบา 36.9 มก./100 ก. มากกว่าทีÉ 119 วั น ทีÉมีค่าเพียง 25.4 มก./100
ก. เท่านั Ê น ส่วนปริ มาณวิตามินบีหนึÉ ง มีค่าไม่แตกต่างกั นทางสถิติ (P>0.05) โดยมีค่า 0.48 – 0.68 มก./100 ก. สู งกว่าใน
ข้าวกล้ องหอมมะลิ105 ซึÉ งมีค่าเพียง 0.41 มก./100 ก. (กรมอนามัย, 2535)