เอกสารการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัย ครั้งที่ 21 / 2554 (Oral) - page 904

2
บทนา
สถิติของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุ ข (2551) พบว่าเด็กวัยแรกเกิดในปี พ.ศ. 2550 ของประเทศไทยมี
ประมาณ 458,300 คน ในปี พ.ศ. 2546 เด็กปฐมวัย (แรกเกิดถึง 5 ปี ) มีพัฒนาการปกติร้อยละ 79.9 ซึ่ งต่ ากว่าเป้ าหมายคื อ
ร้อยละ 90 สันทยากร อรรคฮาต แลคณะ (2550) สารวจพัฒนาการเด็กของศู นย์อนามัยที่ 6 ในปี พ.ศ. 2548 พบว่าภาพรวม
เด็กปฐมวัยมีพัฒนาการสงสัยล่าช้าร้อยละ 71.5 สิ นีนาฎ จิ ตต์ภักดี (2541) พบว่า เด็กอายุ 0-5 ปี จานวน 384 คนที่ มารับ
บริ การในคลินิ กเด็กดีของโรงพยาบาลชุมชน 10 แห่ งในจังหวัดเชียงใหม่ ไม่ผ่านเกณฑ์การประเมินพัฒนาการรายด้าน
ถึ งร้อยละ 36.5 สาเหตุส่วนหนึ่ งเนื่องจากผู ้ ปกครองมีระดับการศึกษาชั้นประถม ซึ่ งอาจสันนิษฐานได้ว่าขาดความรู ้ความ
เข้าใจและไม่ตระหนักถึงความสาคัญในการส่ งเสริมพัฒนาการเด็ก
ผลการวิจัยจานวนหนึ่ งพบว่าสิ่ งสาคัญการส่ งเสริ มให้เด็กมี พัฒนาการที่ดี สมวัยคื อต้องส่ งเสริ มครอบครัวและ
บุ คคลที่เกี่ยวข้องกับเด็กให้ มีความรู้และมี พฤติกรรมการส่งเสริ มพัฒนาการเด็กที่ถูกต้องเหมาะสม (จิ รนันท์ ไข่แก้ว,
2545; ปิ ยพรรณ ตระกูลทิพย์, 2547) โดยเฉพาะในเด็กอายุ 0-5 ปี เป็ นช่วงที่สมองพัฒนาอย่างรวดเร็ ว (ธนพร
โกมะหะวงศ์, 2544; นิตยา คชภักดี, 2543)
จากรายงานสรุ ปผลการดาเนินงานปี พ.ศ. 2549 ของสถานี อนามัยแม่ แฝกใหม่ อาเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่
พบว่าผู้ ปกครองเด็ กอายุ 0-5 ปี ขาดความรู้ ความเข้าใจในการส่ งเสริ มพัฒนาการเด็กที่ อาจทาให้เกิดปั ญหาต่อพัฒนาการ
เด็ก อีกทั้งปั จจุบันบิดามารดาส่วนใหญ่ต้องออกไปประกอบอาชีพนอกบ้านทาให้มีเวลาดูแลใกล้ชิ ดบุตรน้อยลงและขาด
ญาติ ผู้ ใหญ่เป็ นที่ พึ่งในการเลี้ ยงดู เด็ก เด็ กร้อยละ 93.36 (239 คน) ของตาบลแม่ แฝกใหม่จึ งถูกนาไปฝากเลี้ ยงที่ศู นย์
พัฒนาเด็กเล็กที่มีอยู่ 2 แห่ ง ศูนย์พัฒนาเด็ กเล็กแพะแม่ แฝกใหม่มีเด็ กประมาณ 180 คน ซึ่ งศู นย์นี้ ไม่เคยจัดการอบรมให้
ความรู้แก่ผู้ปกครองเกี่ยวกับการดูแลเด็กอย่างเป็ นรูปธรรม อีกทั้งเด็ กอายุต่ากว่า 5 ปี ที่ ได้รับการตรวจคัดกรองพัฒนาการ
โดยใช้แบบสังเกตอย่างง่ายโดยผู้ ดูแลเด็กในศูนย์ที่ไม่ต้องใช้อุปกรณ์และไม่ได้แยกเป็ นการตรวจคัดกรองพัฒนาการราย
ด้าน อาจมีความละเอี ยดไม่เพียงพอที่ จะตรวจคัดกรองเด็กที่มี ปัญหาพัฒนาการล่าช้าได้ ยิ่งกว่านั้ นผู ้ ดูแลเด็ กในศูนย์นี้
ส่วนใหญ่มีระดับการศึกษาแค่ ชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายเท่านั้ น และผู้ปกครองเด็กในศูนย์นี้ ส่ วนใหญ่มีระดับการศึกษา
ชั้ นประถม จากข้อมู ลข้างต้นสะท้อนถึงปั ญหาที่จะทาให้ เด็กในศูนย์นี้ มีพัฒนาการล่าช้า ถ้ าเด็กมี พัฒนาการล่ าช้าแม้เพียง
ด้านเดี ยวจะมี ผลกระทบต่อพัฒนาการด้านอื่ นๆด้วย ทาให้เด็ กไม่สามารถดู แลตัวเองได้ตามวัยและเป็ นภาระของ
ครอบครัวอย่างต่อเนื่ อง แต่เด็กที่มีพัฒนาการล่าช้าถ้าได้รับการส่ งเสริมพัฒนาการภายในช่วง 5 ปี แรกเด็กจะมีพัฒนาการ
ดี ขึ้นกว่าเดิมได้ (สินี นาฎ จิตต์ภักดี, 2541)
ผู้วิจั ยตระหนักถึงความสาคัญและความจาเป็ นเร่ งด่ วนที่ต้องมีการอบรมเชิงรุกแก่ ผู้ปกครองเด็กในศูนย์นี้ ให้มี
ความรู้ ความเข้าใจเพี ยงพอที่จะนาไปสู่ การปฏิ บัติปรับเปลี่ ยนพฤติกรรมการส่งเสริ มพัฒนาการเด็กปฐมวัยให้เป็ นไปตาม
วัยอย่างถูกต้องเหมาะสมและต่ อเนื่อง
วัตถุ ประสงค์ของการวิจัย
1. เปรี ยบเที ยบความรู้ และพฤติกรรมการส่งเสริ มพัฒนาการเด็กปฐมวัยระหว่างผู้ปกครองกลุ่ มที่ ได้รับ
โปรแกรมการสอนและกลุ่มที่ไม่ได้รับโปรแกรมการสอน ก่อนการทดลอง
2. เปรี ยบเที ยบความรู ้และพฤติ กรรมการส่งเสริ มพัฒนาการเด็กปฐมวัยระหว่างผู้ปกครองกลุ่ มที่ ได้รับ
โปรแกรมการสอนและกลุ่มที่ไม่ได้รับโปรแกรมการสอน หลังการทดลอง
3. เปรี ยบเที ยบความรู ้และพฤติกรรมการส่งเสริ มพัฒนาการเด็กปฐมวัยของผู ้ ปกครองกลุ่ มที่ได้รับโปรแกรม
การสอน ก่อนและหลังการทดลอง